در اين نوشته مي‌خواهيم به سراغ يكي از ييلاق‌هاي منحصر به فرد شمال ايران كه كاملا بكر است و در تالش واقع شده برويم. شكردشت پر از جنگل‌هاي زيباي افرا و راش، دشت گل‌ها، سكونتگاه‌هاي شگفت‌انگيز و پوشش گياهي فوق‌العاده جذاب است و به دليل ارتفاع زيادي كه نسبت به سطح دريا دارد، اگر در هواي ابري در آن قدم بزنيم احساس مي‌كنيد در حال حركت روي ابرها هستيد. دشت شقايق‌هاي تالش نيز در اين منطقه قرار دارد و زيباي شگفت‌انگيز آن، هر كسي را متحير مي‌كند. ييلاق شكردشت تالش در مركز كوه‌هاي تالش، در ۲۹ كيلومتري شهر تالش، ۱۳۰ كيلومتري شهر رشت و حد فاصل استان‌هاي گيلان و اردبيل واقع شده است و در نزديكي ييلاق معروف سوباتان قرار دارد. شكردشت كه به شكردشت سوباتان نيز شهرت دارد، يكي از جذاب‌ترين مقاصد طبيعت‌گردي و جاهاي ديدني استان گيلان است. از اين منطقه در گذشته به‌عنوان ييلاق پادشاهان استفاده مي‌شد و با توجه به حاصلخيزي خاك و آب‌وهواي مطبوع، براي پرورش محصولات مناسب بوده است و به همين دليل به آن شكردشت مي‌گويند. اين منطقه در زمان‌هاي دور زير سطح دريا قرار داشت و به مرور كه دريا عقب‌نشيني مي‌كند، كوهستان و جلگه سرسبز تالش به وجود مي‌آيد و سكونتگاه‌ها از كوهستان به‌طرف جلگه منتقل مي‌شود. از ويژگي‌هاي شكردشت، نزديكي به جنگل است؛ هرچند كه پراكندگي كلبه‌ها، وجود دشت‌هاي شقايق و طبيعت ييلاق شكردشت نيز در نوع خود جذاب به نظر مي‌رسند. متاسفانه چيدن بيش از حد گل‌هاي شقايق توسط گردشگران كه به‌نوعي شكل تخريب به خود گرفته، اين روزها عمر طبيعي اين‌گونه زيباي شقايق وحشي را به حداقل رسانده و در معرض نابودي قرار داده است. زمان باز شدن گل‌هاي شقايق معمولا اواسط بهار است و در اين زمان زنبورهاي عسل براي به دست آوردن گرده به سراغ اين گل‌ها مي‌آيند. به همين دليل ييلاق شكردشت، عسل بسيار خوشمزه‌اي داد كه در كنار لبنيات مرغوب آن مي‌تواند يك سوغاتي عالي باشد. برخلاف بسياري از نقاط ديدني ايران كه به‌دليل حضور گردشگران، به‌تدريج زيبايي اوليه خود را از دست مي‌دهند، شكردشت تالش هنوز تا حد زيادي دست‌نخورده باقي مانده است و به‌عنوان سكونتگاهي ييلاقي در بهار و تابستان مورد استفاده مردم مناطق كم‌ارتفاع و روستاهاي اطراف قرار مي‌گيرد؛ هرچند كه سرما و برف شديد در فصل پاييز و زمستان هم مانع از اين نمي‌شود كه بعضي از ساكنان اين منطقه را ترك كنند. منطقه شكردشت در هر فصل از سال، چشم‌اندازي فوق‌العاده پيدا مي‌كند كه در نوع خود كم‌نظير است و به همين دليل به آن لقب «عروس تالش» را داده‌اند. با فرارسيدن بهار، دامنه‌هاي شكردشت مملو از انواع گل‌هاي وحشي مثل شقايق‌هاي قرمزرنگ شده و به پرطرفدارترين نقاط گردشگري تالش تبديل مي‌شود. بافت روستايي و بكر خود روستاي شكردشت هم زيبايي آن را چندين برابر كرده است و مي‌تواند براي هر گردشگري جذاب باشد. در برخي از مواقع سال روستا غرق در مه غليظي مي‌شود و با ايجاد تصويري رويايي، حيرت گردشگران را به‌همراه دارد. در هر صورت، اين منطقه در زمستان برف‌گير است و به‌خاطر جاده‌هاي ناهموار و بارش برف مي‌توان بهترين فصل براي بازديد از شكردشت را اواخر بهار و تابستان دانست. اگر مايل هستيد كه شب را در ييلاق شكردشت تالش سپري كنيد، مي‌توانيد در طبيعت اين منطقه چادر بزنيد يا روي ميزباني اهالي مهمان‌نواز منطقه حساب باز كنيد كه حاضرندكلبه روستايي خود را در اختيار شما قرار دهند. ضمن اينكه امكان اجاره اتاق نيز در اين منطقه وجود دارد. علاوه بر اين، مي‌توانيد خانه‌هاي سنتي مردم مهمان‌نواز تالش را اجاره كنيد يا پس از گشت‌وگذار در اين منطقه براي استراحت و اقامت به رشت بازگرديد. يادتان باشد براي سفر به ييلاق شكردشت، لباس گرم با خود ببريد؛ زيرا آب‌وهواي اين منطقه در تمامي ايام سال بسيار خنك است. منطقه مسكوني روستاي ييلاقي شكردشت، آب شرب و بخاري هيزمي دارد. تا در اين منطقه هستيد، سري هم به ييلاق سوباتان بزنيد كه فاصله‌ي بين ييلاق شكردشت تا سوباتان، حدود هفت كيلومتر است و در عرض چند دقيقه مي‌توانيد يكي ديگر از جاذبه‌هاي طبيعي تالش را به نظاره بنشينيد. براي رسيدن به شكردشت بايد به‌سمت رشت-انزلي و تالش حركت كنيد؛ اما اگر به‌دنبال مسير كوتاه‌تري هستيد، بعد از رشت از جاده ضيابر به‌طرف تالش برويد تا با طي مسافتي كوتاه به ابتداي ييلاق شكردشت برسيد كه از اينجا، جاده آسفالت به پايان مي‌رسد. ۲۷ كيلومتر آن‌طرف‌تر به اين ييلاق جذاب خواهيد رسيد. آدرس: ايران، استان گيلان، تالش، ۲۹ كيلومتري شهر تالش (مشاهده روي نقشه) از آنجا كه جاده‌هاي شكردشت آسفالت نيست، تردد با خودروي سواري دشوار است؛ به همين دليل روستاييان اين منطقه براي رفت‌وآمد از تراكتور يا وانت نيسان استفاده مي‌كنند؛ پس شما نيز براي رفتن به شكردشت، بايد از چندصد متر قبل از روستا، قيد خودروي خود را بزنيد و بقيه مسير را با پاي پياده طي كنيد يا كنار جاده منتظر شويد تا يكي از ساكنان محلي، شما را ببيند و سوار بر نيسانش به شكردشت برساند. با همه اين اوصاف، سكوت و پاكيزگي جاده‌ها به حدي جذاب و دلچسب است كه صعب‌العبور بودن آن اصلا به چشم نمي‌آيد. به‌دليل بكربودن اين ييلاق، توصيه مي‌شود كه آب و غذاي كافي همراه خود داشته باشيد. از خود شهر تالش حدود دوساعت رانندگي تا شكردشت، فاصله است كه با عبور از روستاي توريستي جنگلي «كيشون بن» و سپس گذر از جاده زيباي گردنه كوهستاني، در نهايت به ييلاق شكردشت خواهيد رسيد. كره زمين براي همه‌ي موجودات روي آن خلق شده است و نه فقط تعدادي از آن‌ها! با طبيعت مهربان باشيم.
معرفي شكردشت تالش
بهترين زمان سفر به ييلاق شكردشت
در سفر به شكردشت تالش كجا اقامت كنيم؟
چطور به شكردشت برويم؟
شهر گرگان كه مركز استان گلستان در شمال كشور است، سالانه از تعداد زيادي مسافر استقبال مي‌كند. اصلا ممكن است خيلي از ما به اين شهر رفته باشيم و از تعطيلاتمان لذت برده باشيم. اما آيا با سوغاتي‌هاي اين شهر آشنا هستيد؟ اگر نه، پيشنهاد مي‌كنيم اين نوشته را تا انتها بخوانيد. چون مي‌خواهيم سوغاتي هاي گرگان را به شما معرفي كنيم.
گرگان، شهر زيباي شمال كشور كه مركز استان گلستان است. گرگان علاوه بر جغرافياي زيبا، مناظر ديدني، تاريخ كهني هم دارد و تپه‌هاي باستاني زيادي در اين منطقه وجود دارند كه از جمله آن‌ها مي‌توان به تورنگ تپه اشاره كرد.
گرگان كنوني تا سال ۱۳۱۶ «استرآباد» يا «استرآباد» نام داشت. گرگان قديمي كه به عربي جرجان خوانده مي‌شد شهري آباد و مهم بود كه در نزديكي گنبدكاووس امروزي قرار داشته و اينك ويرانه‌هاي آن در حوالي امامزاده يحيي بن زيد قرار دارد. نام فعلي گرگان كه جايگزين نام كهنش، استرآباد شده، در واقع، برگرفته از (جرجان) و گرگان قديم از شهريور ۱۳۱۶ براي اين شهر استفاده شد.
باور اغلب پژوهشگران بر اين است كه واژه استرآباد از دو لفظ «استر» و «آباد» تشكيل‌شده. استر يا استار در زبان مازندراني به‌معناي ستاره است؛ در حالي كه همين واژه در زبان فارسي معناي الاغ مي‌دهد. به گفته برخي مورخان در زمان زردشت كه ايرانيان ستاره‌ها را مظهر نور مقدس مي‌دانسته‌اند، اين شهر را بناكرده و به نام شهر ستاره‌ها ناميدند.
همچنين نام اين شهر را برگرفته از نام استر همسر يهودي خشايارشا مي‌دانند. خواجه ابوالحسن بيهقي در تاريخ خود از اين شهر به لفظ استارباد يادكردهاست چنان‌كه نام كتاب معروف دكتر منوچهر ستوده يعني «از آستارا تا استارباد» برگرفته از همين نوشتار بيهقي است.
از تاريخ اين شهر كهن كه بگذريم، بهتر است سري به سوغاتي‌هاي خوشمزه و صنايع‌دستي زيباي آن بزنيم. در اين مطلب به بررسي سوغاتي‌هاي گرگان مي‌پردازيم، با ماه همراه باشيد تا اين خوراكي‌هاي خوشمزه و صنايع‌دستي زيبا را بهتر بشناسيد.
خوراكي‌ها
سوغات گرگان مثل ديگر شهرهاي شمالي ايران از تنوع بسياري برخوردار است. محبوبترين سوغاتي‌هاي شهر گرگان، شيريني‌هاي سنتي است كه در كارگاه‌هاي شيريني‌پزي و قنادي درست مي‌شوند. همچنين بانوان گرگاني به مناسبت‌هاي مختلف، اين شيريني‌هاي فوق‌العاده را مي‌پزند. نان زنجبيلي (لوزي)، نان خرمايي، حلوا اماج، سرغبيلي، نان شيرمال و نان پادرازي از جمله اين شيريني‌ها هستند.
نان زنجبيلي
نان زنجبيلي (زنجفيلي)، يكي از شيريني‌هاي سنتي گرگان است كه جايگاه خوبي در مهماني‌هاي مردم اين شهر دارد. نان زنجبيلي از آرد گندم، شكر، روغن و زنجبيل تهيه مي‌شود و عموماً ازنظر شكل ظاهري لوزي است. تركيب زنجبيل طعم عالي به اين شيريني مي‌دهد. علاوه بر اين، مصرف شيريني زنجبيلي، به‌دليل زنجبيل موجود خواص درماني بسياري دارد.
نان خرمايي
نان خرمايي، سوغات ديگر شهرهاي ايران هم است؛ اما ازآنجاكه خيلي خوشمزه است و در هواي سرد باعث گرمي بدن مي‌شود در گرگان هم از زمان‌هاي دور پخت مي‌شده است.
حلواي اماج
حلواي اماج يا حلواي اماچ سوغات مخصوص شهر گرگان محسوب مي‌شود كه زنان هنرمند گرگاني باوجود سختي زياد در تهيه آن، براي عيد نوروز از قديم‌الايام درست مي‌كردند. حلوا اماج از آرد گندم، عسل، روغن، پودر پسته، بادام، هل و گلاب تهيه مي‌شود.
سرغربيلي
سرغربيلي شيريني سنتي ديگر، مخصوص شهر گرگان است. شايد تاكنون اسم آن را نشنيده باشيد. مواد تشكيل‌دهنده آن اعم از آرد، مايه‌خمير، پودر قند، شير و شكر از مواد اصلي تهيه آن است.
نان پادرازي
نان پادرازي نوعي نان محبوب در بين مردم گرگان است. نان پادرازي بسيار نرم است و خوردن آن راحت است. مواد تهيه نان پادرازي روغن، آرد، گلاب و سياه‌دانه است و به‌علت استفاده نشدن شكر در تهيه آن، براي افرادي كه ديابت دارند مفيد است.
صنايع‌دستي
صنايع‌دستي گرگان الهام گرفته ازآنچه است كه طبيعت در اختيار مردم اين منطقه گذاشته است. بخش بزرگي از صنايع‌دستي شهر گرگان مربوط به اقوام تركمن است كه نگاه هر بيننده‌اي را به خود جذب مي‌كند كه هركدام جلوه زيبايي رادارند. براي بازديد از صنايع‌دستي شهر گرگان مي‌توانيد به مجموعه خانه امير لطيفي كه امروزه به‌عنوان موزه صنايع‌دستي گرگان ثبت‌شده است برويد و از ديدن اين آثار هنري ساخته‌شده توسط هنرمندان گرگاني از زمان‌هاي دور لذت ببريد.
قاليچه تركمن
قاليچه تركمن يكي از شاخص‌ترين صنايع‌دستي گلستان است كه به‌دليل سبك و ظاهر منحصربهفرد جايگاه ويژه‌اي دارد. بافت قاليچه تركمن توسط، دار و به‌صورت افقي و فارسي باف انجام مي‌شود؛ و طرح‌هاي آن به‌صورت اشكال هندسي الهام گرفته از زندگي ساده عشاير، باورها و سنتشان در دوران گذشته بوده است و طرح به كار رفته در هر طايفه و ايل با ديگري متفاوت است. همچنين در كنار قاليچه‌هاي زيبا، قالي و پشتي دست‌بافت اقوام تركمن استان گلستان بي‌نظير است.
ابريشم‌بافي
ابريشم‌بافي يكي از هنرهاي سنتي مردم گرگان است كه درگذشته رونق بيشتر داشته، به‌طوري كه اغلب لباس‌هاي مردم اين منطقه از ابريشم تهيه مي‌شد مانند شال، روسري، روسري و لباس. امروزه بيشتر اين لباس‌ها در مراسمات ويژه استفاده مي‌شوند. همچنين لباس‌هايي مانند لباس قرمز كونيك كه لباس سنتي تركمن‌هاست از ابريشم تهيه مي‌شود. يكي از مناطقي كه همچنان به‌صورت سنتي به بافت پارچه مشغول هستند، مردم روستاي كسر از توابع شهرستان كلاله است.
زيورآلات
يكي از هنرهاي اصيل مردم گرگان و اقوام تركمن ساخت زيورآلات زيبا است كه درگذشته با نقره ساخته مي‌شدند و براي زينت بخشيدن به آن از سنگ‌هاي قيمتي استفاده مي‌كردند. اين هنر ارزشمند از زمان‌هاي دور نسل به نسل شده و به زمان حال رسيده است و در حال حاضر مي‌توان زيورآلات زيبايي را ديد كه درگذر زمان با ديگر هنرها همچون حكاكي تلفيق‌شده و جلوه زيبايي پديد آمده است. طرح‌هايي كه روي اين زيورآلات زيبا ديده مي‌شود بيشتر گل و گياه و نقش‌هاي مختلفي است و به‌دلايل برخي اعتقادات خاص از طراحي موجود زنده خودداري مي‌كنند. امروزه به‌جاي نقره از برنج و ورشو هم استفاده مي‌كنند كه ارزش كمتري نسبت به نقره دارند و بعضي‌اوقات براي بالا بردن ارزش آن از ورق طلا يا آب‌طلا استفاده مي‌كنند. زيورآلات توليدشده تركمن بيله زيك، گل‌آقا، سام سوله و گردني هستند.
يكي از پرطرفدارترين جاهاي ديدني شمال، روستاي شگفت‌انگيز جواهرده است. طبيعت اين روستا حيرت‌انگيز است و جاده رويايي و غرق در مه اين روستا باعث مي‌شود احساس كنيد در خوابي عميق و زيبا به سر مي‌بريد. در اين نوشته مي‌خواهيم به هر چيزي كه لازم است در مورد جواهرده بدانيد بپردازيم. جواهرده از جاذبه هاي گردشگري مازندران به شمار مي‌آيد و يكي از روستاهاي شهرستان رامسر در غرب استان مازندران و در مرز استان گيلان است. اين روستاي منحصربه فرد در ۲۹٫۵ كيلومتري مركز شهر رامسر در دهستان سخت‌سر و در ارتفاعات ۲۰۰۰ متري رشته كوه البرز قرار دارد. جواهرده با تهران، ۲۶۰ كيلومتر فاصله دارد و براي رسيدن به آن، بايد يك مسير پنج ساعته را طي كنيد. تنها مسير ارتباطي جواهرده به رامسر منتهي مي‌شود؛ البته اين روستا از راه كوهستان با قزوين نيز مرتبط است. با عبور از يك جاده پرپيچ و خم جنگلي و سرسبز و حدود ۵۰ دقيقه رانندگي از مركز شهر رامسر به روستاي جواهرده خواهيد رسيد؛ روستايي كه در برخي از روزهاي سال با ابرها پوشانده شده است و شما مي‌توانيد در آن به‌معناي واقعي كلمه، در ميان ابرها قدم بزنيد. روستاي جواهرده رامسر در ارتفاعات البرز در احاطه قله‌هاي سرخ قله، واژك سه برار رژه (رجه) و سماموس قرار دارد و موقعيت جغرافيايي آن سبب شده است تا آب و هوايي دلپذير داشته باشد. در گذشته، مردم رامسر از جواهرده به‌عنوان ييلاق براي رهايي از گرماي شرجي تابستان شهر استفاده مي‌كردند و در زمستان‌هاي سرد و برفي به شهر خود باز مي‌گشتند. روستاي جواهرده رامسر داراي ۱۲ محله قديمي به نام‌هاي «جولاخيل» (محله جواهرده)، «اوشيان سر»، «سيد محله»، «برشي محله»، «آموسي خيل»، «صيقل محله»، «چاك دشت»، «سراب يا كربلا بنه»، «رمك محله»، «تنگ دره»، «فتوك محله»، «كهنه تنگ دره» و «شل محله» است كه تمام آن‌ها با مردماني مهمان‌نواز و مهربان، پذيراي مسافران و طبيعت‌گردان هستند. جواهرده، برخلاف ديگر روستاهاي ايران به‌دليل استقبال زياد گردشگران از امكانات نسبتا خوبي برخوردار است جمعيت روستاي جواهرده بر اساس سرشماري سال ۱۳۹۰، حدود ۹۸۰۰ نفر است. مردم روستا به پيشه دامداري، كشاورزي و باغداري مشغول هستند و صنايع دستي آن‌ها شامل آهنگري، مسگري، سفال و نمدبافي است. مردم روستاي جواهرده در فصول گردشگري، خانه‌هاي خودشان را در اختيار گردشگران قرار مي‌دهند و از اين راه نيز كسب درآمد مي‌كنند. جواهرده، برخلاف ديگر روستاهاي ايران به‌دليل استقبال زياد گردشگران از امكانات نسبتا خوبي برخوردار است كه در ميان آن‌ها مي‌توان به مسجدهاي متعدد و امامزاده روستا، مغازه‌هاي فراوان، كافه‌ها و آلاچيق‌هاي زيبا و همچنين روشنايي و برق، آب لوله‌كشي، امواج شبكه‌هاي مخابرات، امواج شبكه‌هاي تلويزيوني، خانه بهداشت، درمانگاه، داروخانه، پزشك، بهيار و پاسگاه نيروي انتظامي اشاره كرد. نام جواهرده، شايد يكي از زيباترين و بهترين نام‌هاي ييلاق‌هاي شمالي باشد؛ زيرا جواهرده، همچون جواهري سبز در ارتفاعات رامسر، عروس شهرهاي شمالي ايران مي‌درخشد. البته بايد بدانيد كه برخي شواهد نشان از اين واقعيت دارند كه نام اين روستا از ابتدا «جواهرده» نبوده است. در گذشته در مناطق شمالي ايران به‌خصوص گيلان، به روستاهايي كه در ارتفاعات و مكان‌هاي بلند قرار داشتند، «جورده»، «جئورده»، «جؤردي» يا «جؤرده» به‌معناي «ده بالا» مي‌گفتند. به همين دليل بسياري از افراد اعتقاد دارند كه نام جواهرده از اين واژه‌هاي قديمي مشتق شده است. البته نام «جئورده» در توضيح رويدادها سال ۸۸۸ هجري قمري در كتاب «تاريخ گيلان و ديلمستان» از سيد ظهيرالدين مرعشي نيز آمده است و اين سند تاريخي نيز اين فرضيه را تا حدي تاييد مي‌كند. يكي ديگر از فرضيه‌هاي موجود درباره نامگذاري روستاي جواهرده به اين نام اين است كه در گذشته مردم از قبرهاي گبري، جواهرهاي بسياري پيدا كرده‌اند. گفته مي‌شود كه از دوران ساسانيان تا پيش از دوران آل بويه، رسم دفن مردگان در بلندي‌ها و درون دخمه‌ها همراه با لوازم زينتي (جواهرات) توسط زرتشتيان در اين منطقه وجود داشته است. به‌علاوه از آنجا كه سنت نامگذاري در اين منطقه بيشتر تاكيد بر شرقي و غربي بودن يا اوليا و سفلي دانستن مكاني آن بوده و مربوط به دوران نظام خاني و خان‌زادگي و ملوك الطوايفي است؛ پس نام جورده يا جئورده به‌معناي ده بالا نمي‌تواند صحيح باشد و به احتمال زياد، همان نام جواهرده به‌معناي گوهر و جواهر، صحيح‌تر است. گفته مي‌شود كه در گذشته‌هاي دور، زني به نام «جواهر»، حاكم اين منطقه بوده است و نام روستا از روي نام او برداشته شده است يك استدلال ديگر درباره نام جواهرده، وجود نام «جواهردشت» در رودسر است كه خود تاييدي بر تصادفي نبودن نام جواهرده در رامسر است. زيرا شايد جئور در يك مكان به اشتباه به جواهر تعبير شود؛ اما اين مساله كه اين نام در دو مكان متفاوت به اشتباه به جواهر تعبير شود، امري دور از واقع به نظر مي‌آيد. البته برخي مورخان نيز اعتقاد دارند كه نام جواهر دشت از «جؤردشت» تحريف شده است و بايد بدانيد كه در اشكورات، روستاهايي به نام جورده (ده بالا) و جيرده (ده پايين) نيز وجود دارند كه شايد تاييدي بر اين تحربف باشد. برخي افراد نام جواهرده را تغييريافته «جَوادَهار» به معني گندم‌زار ميان شكاف دو كوه مي‌دانند؛ زيرا اين منطقه زماني پر از كشتزارهاي گندم و جو بوده است. در زبان اوستايي «جاوا» به معني «گندم» و در زبان پهلوي «جاو» به معني «جو» است و «دهار» نيز به معني «شكاف كوه» است. يكي ديگر از فرضيه‌هاي موجود نيز اين است كه در گذشته‌هاي دور، زني به نام «جواهر»، حاكم اين منطقه بوده است و نام روستا از روي نام او برداشته شده است. جنگل هيركاني با درختان راش، ممرز، شاه بلوط، اقاقيا، شمشاد و آزاد و همچنين درختان زبان‌گنجشك، فندق، سيب ترش، گلابي، گردو، زرشك، آلوچه، ازگيل، آويشن، بابونه، ميش‌گوش، شش‌شاخ، گزنه، پرتقال و نارنگي، پوشش گياهي جواهرده را تشكيل مي‌دهند و ارتفاعات اطراف اين روستاي زيبا پر از گل‌هاي وحشي، سرخس و دشت گل گاوزبان است. تماشاي فضاي جادويي با چشم‌اندازهايي سرسبز، خاطره‌اي را در ذهن شما رقم مي‌زند كه امكان ندارد هيچ‌گاه آن را فراموش كنيد. جانوران و پرندگان بسياري در روستاي زيباي جواهر ده زندگي مي‌كنند كه در ميان آن‌ها مي‌توان به گربه وحشي، گنجشك كوهي، باز، سنجاب، روباه، گرگ، گراز، خرس، بز كوهي، بلبل، مرغ حق، قرقاول، كبك، زاغ، كلاغ و توكا اشاره كرد. مردم روستاي جواهرده در گذشته از تقويم گالشي يا گيلكي استفاده مي‌كردند و جشن‌هاي مختلف مانند عيد نوروز يا جشن تيرماه سيزده و همچنين پرداخت خراج و ماليات، حساب و كتاب زمان كاشت و برداشت محصولات كشاورزي و دامي، همه و همه وابسته به اين تقويم بوده‌اند. جالب است بدانيد كه مردم روستاي جواهرده، نوروز (نوروز بل) را در آغاز فصل بهار و اول فروردين جشن نمي‌گرفتند؛ بلكه روزهاي اواسط ماه مرداد (۱۳ تا ۱۷ مرداد) براي آن‌ها به‌عنوان شروع سال شناخته مي‌شده است. ماه‌هاي سال گيلكي در تقويم گالشي به اين ترتيب هستند: نوروز ماه، كرچه ماه، اركه ماه، تير ماه، موردال ماه، شرر ماه، امير ماه، اول ماه، سيه ماه، ده ماه، ورفه ماه، اسفندار ماه. كشتي گيله مردي يا كشتي گيلاني، يكي از ورزش‌هاي محبوب در استان‌هاي گيلان و مازندران است كه آداب و رسوم خاصي دارد. اين ورزش كه در فهرست آثار معنوي ايران به ثبت رسيده است، معمولا در شب‌هاي بلند تابستان در جواهرده ميان كشتي‌گيران مازندراني و گيلاني برگزار مي‌شود. در كشتي گيله مردي هيچ رده‌بندي وزني و محدوديت زماني براي نبردها وجود ندارد؛ ولي كشتي‌گيران مي‌توانند در صورت طولاني شدن نبرد، از داور درخواست توقف كنند. مقصود بازي اين است كه با استفاده از دست، مشت و پا، حريف را مجبور به لمس زمين كنند. وقتي كشتي تمام مي‌شود، برنده بازنده را در آغوش مي‌گيرد و به مركز زمين مي‌پرد. جايزه اين مسابقه نيز شاخه‌اي مزين به پارچه و پول از طرف تماشاگران يا يك گاو، اسب يا شال ابريشمي گلدار است. جشن گِل كاري مسجد آدينه، يك جشن قديمي و مذهبي است كه در گذشته هر سال در اولين جمعه ماه اسد يا هفدهم مرداد ماه برگزار مي‌شد. در اين جشن، كشاورزان و دامداران براي حفظ بركت محصولات خود و نذر سلامتي براي اعضاي خانواده، گِل را به‌جاي آب با شير دام‌هاي خود درست كرده و با استفاده از آن در حين صلوات فرستادن، ديوارهاي مسجد را گل كاري مي‌كردند. در برخي متون تاريخي و همچنين نقل قول‌هاي قديمي آمده است كه درست كردن اين گِل مخصوص توسط دوشيزگان انجام مي‌شد و مردان در اين كار مشاركتي نداشتند. در اين رسم كهن و جالب توجه، پس از اتمام گل كاري مسجد آدينه، مردم به جشن و سرور مي‌پرداختند، جوانان و پيشكسوتان كشتي مي‌گرفتند و مردم با نواختن سرنا و دهل، هيجان و شادي را به كوچه‌هاي روستا هديه مي‌كردند. در پايان اين مراسم معنوي نيز بازاري برپا مي‌شد كه در آن، محصولات و هنر اهالي روستا به نمايش گذاشته مي‌شد. رسم گِلكاري مسجد آدينه متاسفانه براي مدتي به فراموشي سپرده شده بود، اما قرار است كه به‌زودي اين آيين زيبا و پرمفهوم جاني تازه بگيرد و تبديل به يكي از جاذبه‌هاي فرهنگي جواهرده شود. جشن «تيرماه سيزده» شباهت زيادي به جشن شب يلدا دارد جشن «تيرماه سيزده»، يكي از جشن‌هاي قديمي ايرانيان است كه در گذشته هر سال توسط مردم طبرستان در بزرگداشت پيروزي مردم ايران بر ضحاك و شكست ستمگري و ظلم در نقاط مختلف مازندارن برگزار مي‌شد. اين جشن برخلاف نام آن در دوازدهم يا سيزدهم آبان برگزار مي‌شود. دليل نامگذاري اين جشن به نام «تيرماه سيزده»، برگزاري آن در شب سيزدهم تير ماه برحسب تقويم طبري است كه در تقويم خورشيدي، مصادف با ۱۲ يا ۱۳ آبان مي‌شود. طبرستان به بخشي از سرزمين‌هاي ميان كوه‌هاي البرز و درياي مازندران گفته مي‌شده است كه امروز از لحاظ جغرافيايي شامل استان مازندران، بخش‌هايي از گيلان، گلستان، شمال استان تهران و سمنان مي‌شود. جشن «تيرماه سيزده» شباهت زيادي به جشن شب يلدا دارد و مردم جواهرده با آداب و رسوم ويژه از جمله شعر خواني و چوب خوردن از لال‌ها و تهيه ۱۳ خوراكي مخصوص جشن، اين شب بلند و سرد را سپري مي‌كردند. البته بايد بدانيد كه اين جشن در نقاط مختلف استان مازندران به شيوه‌هاي مختلف و با سنت‌هاي متفاوت برگزار مي‌شود. نمدبافي مشهورترين صنعت دستي مردم رامسر و روستاي جواهرده است؛ اما در سفر به اين روستا، تماشا و خريد ديگر صنايع دستي اين منطقه از جمله چادرشب بافي، عروسك بافي، چادر بافي، كوزه گري، شولا، سفره، جوراب پشمي، خراطي و سفالگري را نيز فراموش نكنيد. متاسفانه در سال‌هاي اخير به‌دليل به‌روز شدن امكانات، سفالگري، آهنگري و مسگري رو به فراموشي هستند و كمتر كسي در روستا به ساخت ظروف مسي يا سفالي مشغول است. ترشي‌ها و مرباهاي رنگارنگ و هوس‌برانگيز، نان و شيريني‌هاي محلي داغ و همچنين ماست، دوغ، كره، پنير و عسل محلي نيز از خوشمزه‌هايي هستند كه نمي‌توان در سفر به جواهرده از آن‌ها چشم‌پوشي كرد. روستاي جواهرده يك مسير دسترسي دارد كه از شهر رامسر آغاز مي‌شود. روستاي جواهرده يك مسير دسترسي دارد كه از شهر رامسر آغاز مي‌شود. براي رسيدن به اين روستا پس از گذر از بازار رامسر به سه راهي فلسطين خواهيد رسيد. از اين سه راهي مسير را به‌سمت جنوب رامسر ادامه دهيد تا به جاده جواهرده برسيد. براي ورود به روستاي جواهرده بايد ورودي پرداخت كنيد. اين ورودي براي مراقبت و تهيه امكانات و همچنين پاكسازي روستا از زباله هزينه مي‌شود. ورودي روستاي جواهرده بسته به زمان سفر متغير است.جواهرده كجاست؟
علت نامگذاري جواهرده
پوشش گياهي و جانوري جواهرده
آداب و رسوم و جشن‌هاي مردم روستاي جواهرده
كشتي گيله مردي
رسم گِل كاري مسجد آدينه
جشن تيرماه سيزده
صنايع دستي و سوغاتي جواهرده
مسير دسترسي به جواهرده
اگر مي‌خواهيد يك سفر كوتاه و دو روزه به شمال ايران داشته باشيد، خودتان را براي سفر به متل قو آماده كنيد. در اين نوشته مي‌خواهيم شما را براي يك سفر فشرده به اين شهر ديدني شمال آماده كنيم. متل قو يا سلمان شهر يكي از مستعدترين و زيباترين مناطق طبيعت‌گردي شمال ايران است. اين شهر از معدود شهرهاي شمالي كشور است كه در آن كوه و دريا به يكديگر بسيار نزديك‌اند. اگر از سمت مركز ايران روانه شده‌ايد بايد وارد جاده چالوس شويد و از آنجا راهتان را به سوي سلمان شهر يا متل قوي سابق كج كنيد. از چالوس به‌سمت رامسر و تنكابن (شهسوار) بپيچيد و روانه سلمان شهر يا همان متل قو شويد. در ميدان مركزي متل قو بايد وارد جاده آسفالتي شويد كه به‌سمت جنوب و روستاي دانيال ميرود و پنج كيلومتري با شهر فاصله دارد. بعد از روستا و گذشتن از پل رودخانه، حدود هزار متر جلوتر بايد خودرو را پارك كنيد و پياده عازم شويد. بقيه راه را بايد از كنار رودخانه ادامه دهيد. از اينجا و از لابه لاي درختان يك نوار صخره‌هاي بلند مي‌بينيد كه دهانه غار است. از اينجا تا دهانه غار بايد حدود ۱۵۰ متر مسير سربالا را ادامه دهيد تا به زير همان نوار صخره‌هاي بلند برسيد، از محل پارك خودرو تا دهانه غار حدود ۳۰ تا ۴۵ دقيقه بايد پياده‌روي كنيد. براي گشت‌وگذار در غار بايد دست‌كم ۳ تا ۴ ساعت وقت بگذاريد. دانيال يك شعبه يا دالان اصلي دارد كه طولش حدود دو كيلومتر و عرضش تقريبا يك و نيم متر است. تمام مسير پياده‌روي پرپيچ‌وخم است، حوضچه و آبشارهاي كوچك دارد و به دالان‌هاي تنگ و باريك ختم مي‌شود. به‌دليل دالان‌هاي كم‌عرض و ارتفاع كم گاهي مجبور خواهيد شد كه نشسته يا سينه خيز حركت كنيد. آب داخل غار آشاميدني است، البته به شرط آنكه قبل از شما گروه ديگري وارد غار نشده باشند. به همين دليل اگر قصد خوردن آب داريد، مطمئن شويد كه از آب چشمه مي‌نوشيد. آب چشمه‌ها سردتر است و اين نشانه خوبي است. دماي غار دانيال هم در تمام فصل‌ها ثابت و بين ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتي‌گراد است. با ورود به غار چشمتان به چكنده ها يا استالاكتيت ها خواهد افتاد. اين پديده‌هاي طبيعي، رسوبات استوانه‌اي يا مخروطي شكل هستند كه در طول ساليان طولاني به‌شكل قنديل بر سقف يا ديواره‌هاي غارهاي آهكي شكل مي‌گيرند و بسته به اينكه از چه موادي تشكيل مي‌شوند رنگ خاص خود را دارند. به‌جز اينها در اين غار چشمتان به چكيده‌ها نيز خواهد افتاد كه در طي ساليان طولاني به‌همراه استالاكتيت ها شكل‌گرفته‌اند. چكيده‌ها يا استالاگميت ها در زير استالاكتيت ها و بر كف غارهاي آهكي در اثر چكيدن قطرات حاوي مقدار زيادي مواد معدني محلول و ته‌نشين شدن و رسوب كردن كلسيم كربنات ايجاد مي‌شوند. در حالي كه قاعده‌ي آن‌ها در كف غار است رأس آن‌ها به‌طرف سقف شكل مي‌گيرد. پيمايش اين غار در نوع خود بسيار جالب‌توجه است؛ براي عبور از اين غار و ديدن زيبايي‌هايش بايد تن به آب بسپاريد و قيد لباس‌هاي خشكتان را بزنيد. همين تفاوت يكي از ويژگي‌هاي منحصربهفرد اين غار است كه توجه بسياري را به خود جلب كرده است. اگر به قدمت چند ميليون ساله‌ي اين غار فكر كنيد، پيمايش آن براي شما جذاب‌تر جلوه مي‌كند. شايد گنجي از زر و سيم در آن نباشد اما ويژگي‌هاي طبيعي و زمين‌شناختي آن همچون گنجي گران‌قيمت به حساب مي‌آيد. بعد از پيمايش غار مي‌توانيد لباس‌هايتان را عوض كنيد و با برپا كردن پيك نيك لحظات خوشي را براي خود رقم بزنيد. راهروي دو كيلومتري و مسيرهاي پرپيچ‌وخم اين غار شما را خسته نخواهند كرد چراكه در سراسر آن، سنگ‌هاي آهكي انحلال‌پذير در اثر ميليون‌ها سال گذر آب، اشكال عجيب و غريبي به وجود آمده‌اند كه براي ديدن هر يك لحظه‌اي توقف خواهيد كرد. خفاش‌ها در قسمت‌هاي مختلف غار حضور دارند و در طي روز به‌صورت سر و ته به استراحت مي‌پردازند. گرچه به‌دليل ورود گردشگران و برهم خوردن نظم زندگي‌شان تعداد آن‌ها رو به كاهش است اما شايد خوش شانس بوديد و توانستيد آن‌ها را ببينيد. دوربين خود را آماده كنيد تا تصاوير كم نظيري را به ثبت برسانيد و بعدها از مرور خاطرات سفر خود لذت ببريد. بعد از تمام شدن برنامه غار گردي، سوار خودرو شويد و دوباره به متل قو برگرديد و مسير جاده را به‌سمت تنكابن ادامه دهيد. از تنكابن بايد وارد جاده جنوبي شويد كه به خرم‌آباد مي‌رسد و سپس به طرف «عسل محله» و جنگل دو هزار و سه هزار برانيد. از تنكابن تا انتهاي جاده‌هاي كه به دره دو هزار ختم مي‌شود، ۲۵ كيلومتر بيشتر راه نداريد. بهتر است كه شب را استراحت كنيد و صبح زود جنگل‌گردي را آغاز كنيد. مي‌توانيد در اين منطقه چادر بزنيد يا راهي روستاهاي اين منطقه شويد و اتاق كرايه كنيد. در مسير دره دو هزار و سه هزار مناطق و روستاهاي زيبايي مثل «اشتوج»، «امامزاده قاسم»، «اشكورمحله»، «لير سر» و «خانيان» قرار دارند. دره‌هاي معروف دو هزار و سه هزار در جنوب شهر تنكابن و موازي هم هستند و مي‌توانيد براي گردش در آن‌ها از راهنمايان محلي كمك بگيريد يا مسيرهاي پاكوب را ادامه بدهيد. در روستاي كتالم بالاي تپه‌اي به همين اسم بازمانده برج ديدباني وجود دارد كه براي محافظت از منطقه استفاده مي‌شده است. مي‌گويند از زمان حسن صباح بوده است. ارتفاع اين تپه ۲۲۰ متر بوده و پس از يك پياده‌روي بيست دقيقه‌اي (حدود ۳۴۰ پله كوتاه) به چشم‌اندازي كم در نظير مي‌رسيد كه از آنجا رامسر تا متل قو زير پايتان پيدا است. براي اقامت هم مي‌توانيد راهي «خونه گلي» چلاسر شويد. براي رزرو و گرفتن اطلاعات بيشتر از اين اقامتگاه سنتي به نشاني: khoonegeli.com سري بزنيد يا با شماره تلفن ۰۹۳۷۱۵۰۱۹۹۳ تماس بگيريد. براي پيدا كردن راهنما و تجهيزات مناسب غار گردي مي‌توانيد با آقاي طاهر شاهواري به شماره ۰۹۱۲۵۴۷۴۹۵۶ تماس بگيريد. هتل چهار ستاره ليليوم سلمان شهر (متل قو) يكي از هتل‌هاي زيبا و مدرن اين شهر است كه نزديك جنگل تيلاكنار قرار دارد. اين هتل در ۵ طبقه طراحي شده و ۳۴ اتاق و سوييت دارد. اتاق‌هاي هتل نيز چشم‌اندازي بديع از دريا و جنگل دارند. مهم نيست صبحانه خور هستيد يا نه، چقدر زود بيدار مي‌شويد و چقدر دير. راه جاده عباس‌آباد را در پيش بگيريد. از شهر عباس‌آباد به‌سمت كلاردشت كه بپيچيد جنگلي ديدني جلوي چشم شما است. كمي كه جلوتر برويد، روبهروي پليس راه، يك كافه هست كه در آن داش‌آكل و همسرش، منتظر شما هستند تا صبحانه جنگلي را تقديم شما كنند. اگر به آن جا رفتيد، مي‌توانيد روي چاي و موسيقي خوبِ قديمي حساب كنيد. اخلاق خوش كافه‌چي و خانگي بودن محيط، مزيت آن نسبت به ديگر كافه‌هاست. اما اگر مي‌خواهيد صبحانه املت را كنار جاده بزنيد، توصيه ما انتخاب كافه رنگين‌كمان در ميانه جنگل است، به يك شرط: قيمت را پيش از سفارش بپرسيد. گاهي اوقات قيمت‌ها روز به روز و مشتري به مشتري متفاوت است. اما اگر بخواهيد صبحانه را نه در جنگل كه در كنار دريا بخوريد، پيشنهاد ما بي‌شك يكي از دو رستوران آرامش يا كندو است. آرامش در ساحل امام رود، و كندو در ساحل نشتارود. اگر خوردن ميوه تازه و اخلاق بهتر كافه‌چي و فضاي سنتي‌تر برايتان ارجحيت دارد اولي را انتخاب كنيد و اگر آراستگي، ساحل مدرن‌تر و روي صندلي نشستن روي چوب‌هاي ساخته شده روي ساحل جذاب‌تر است، دومي. براي اين كار از رستوران‌هاي پرزرق‌وبرق كنار جاده‌اي كه تبليغ ساحلشان را مي‌كنند غافل شويد و به ساحل آرامي برسيد كه كندو نام دارد. كافي‌شاپ شيك و تروتميزي در مجموعه پانوراما (كلارآباد) وجود دارد كه مي‌توانيد در آن اسپرسوي ايلي بخوريد. اين كافه «لاك ازا دل» نام دارد و به‌راحتي به كافي‌شاپ‌هاي لوكس پايتخت تنه مي‌زند. از كلارآباد كه وارد متل قو مي‌شويد، همان نرسيده به شهر، به‌سمت جنگل كه بپيچيد، پشت بازار چند قهوه‌خانه و رستوران محلي هست كه صبحانه هم مي‌دهند.روز اول؛ غار گردي
روز دوم؛ جنگل‌گردي
قلعه ماركوه
اقامت
اقامت محلي
اقامت در هتل
غذا و نوشيدني
يكي از جاذبه‌هاي اصلي استان گيلان، آبشار ويسادار است و در سال‌هاي اخير گردشگران زيادي را به خود جذب كرده است. در اين نوشته مي‌خواهيم به معرفي اين آبشار بپردازيم.
معرفي آبشار ويسادار
آبشار ويسادار از زيباترين جاهاي ديدني رضوانشهر در استان گيلان است. اين آبشار سومين آبشار مرتفع گيلان به حساب مي‌آيد و در ميان جنگل‌هاي زيباي رضوان شهر قرار دارد. شكل منحصربهفرد ديواره‌هاي اطراف آبشار ويسادار مناظري زيبا در دل جنگل ايجاد كرده است.
آبشار ويسادار با ارتفاع ۱۵ متر، سومين آبشار مرتفع استان گيلان است
آبشار ويسادار از روي تخته سنگ‌هاي بلند سرازير مي‌شود و به حوضچه زيرين آن مي‌ريزد. ارتفاع آبشار ويسادار به ۱۵ متر مي‌رسد و ديوار صخره‌اي آبشار حالت لايه لايه دارد و در قسمت‌هايي از ديواره‌ها بر اثر فرسايش، پلكان ايجاد شده است. حالت سنگ‌هاي اطراف آبشار فضايي نيم‌دايره در حوضچه پايين براي شنا ايجاد كرده‌اند. عبور نور از ميان روزنه‌هاي شاخ و برگ درختان و بازتاب آن از حوضچه آبشار در ميان هياهوي آب، تركيبي بسيار دلپذير مي‌سازند. جنگل اطراف آبشار ويسادار نيز به‌دليل تراكم بالاي درختانش، هواي مطبوعي دارد و براي قدم زدن بسيار مناسب است.
در گذشته آبشار ويسادار كمتر شناخته شده بود؛ اما امروزه از پر طرفدارترين جاذبه‌هاي طبيعي در گيلان است. گردشگران زيادي براي آبتني در حوضچه بكر آبشار ويسادار در فصل‌هاي گرم سال به اين منطقه مي‌روند. روبهروي آبشار ويسادار، پلي فلزي تعبيه كرده‌اند كه چشم‌اندازي زيبا از محيط اطراف و آبشار دارد.
ويسادار يعني چه؟
ويسادار در گويش محلي تالشي به معني «سايه درخت بيد» است. درباره دليل نامگذاري اين آبشار، روايت مكتوبي وجود ندارد؛ ولي به گمان مردم محلي، جنگل پوشيده شده از درختان بيد در اطراف آبشار ويسادار مي‌تواند دليل اين نامگذاري باشد.
آبشار ويسادار كجاست؟
آبشار ويسادار از مقاصد طبيعت‌گردي استان گيلان است. اين آبشار در محدوده شهرستان رضوانشهر قرار دارد و از شمال به تالش، از غرب به خلخال، از شرق به درياي خزر و از جنوب به ماسال و صومعه سرا مي‌رسد. اطراف آبشار ويسادار را جلگه‌ها و جنگل هاي سرسبز گيلان پوشانده‌اند و ييلاق‌هاي ماسال و كياره از برجسته‌ترين جاذبه هاي اطراف اين آبشار به شمار مي‌روند.
آبشار ويسادار در ميانه جنگل و در مسير رودخانه «لمير» قرار دارد و فاصله كوتاهي تا روستاي «اوويار» دارد.
-
آدرس آبشار ويسادار: استان گيلان، شهرستان رضوانشهر، ۱۶ كيلومتري پره سر، دهستان ارده، روستاي اوويار، آبشار ويسادار (مشاهده روي نقشه)
مسيرهاي دسترسي
براي رسيدن به آبشار ويسادار بسته به اينكه در كجاي كشور اقامت داريد راه‌هاي مختلفي وجود دارد.
از تهران تا آبشار ويسادار دو مسير مختلف وجود دارد. مسير اول از جاده چالوس و مسير دوم از آزادراه كرج قزوين و قزوين رشت مي‌گذرد. فاصله تهران تا آبشار ويسادار از جاده چالوس در حدود ۴۳۰ كيلومتر و از مسير بزرگراه قزوين رشت ۴۱۲ كيلومتر است. مسير جاده چالوس گرچه دورتر است، اما به‌دليل زيبايي‌اش طرفداران زيادي دارد.
براي شروع سفر از تهران به خروجي‌هاي غربي شهر برويد و در اتوبان تهران - كرج تا ورودي جاده چالوس ادامه دهيد. سپس تا انتهاي جاده چالوس برويد. توجه داشته باشيد كه مي‌توانيد از انتهاي غربي بزرگراه آزادگان به اتوبان تهران - شمال وارد شويد و تا شهرستانك برويد و سپس در جاده چالوس ادامه مسير دهيد. پس از رسيدن به چالوس در جاده ساحلي به‌سمت غرب و استان گيلان تا رشت مسير را ادامه دهيد.
براي شروع سفر از رشت در مسير شمال غربي حركت كنيد و در جاده رشت - آستارا به‌سمت صومعه سرا و سپس پره سر برويد. در مسير جاده اصلي به خيابان طالقاني در سمت چپ جاده وارد شويد. مجتمع گردشگري پره سر در ابتداي اين خيابان قرار دارد و راهنماي مناسبي براي مسافران است. از ابتداي اين خيابان ۱۴ كيلومتر تا آبشار راه در پيش داريد. در ادامه خيابان طالقاني به خيابان آبشار ويسادار وصل مي‌شود و سپس به جاده ويسادار مي‌رسد. از رشت تا آبشار ويسادار ۸۸ كيلومتر راه در پيش داريد.
جاده ويسادار از ميان جنگل بكر و زيبا با درختان بيد سر به فلك كشيده مي‌گذرد و از زيباترين جاده‌هاي جنگلي ايران است. براي رسيدن به آبشار ويسادار بايد حدود ۲۰ دقيقه در جنگل پياده روي كنيد. گرچه مسير با تابلوهاي راهنما و مسير پاكوب در جنگل مشخص شده است، اما توصيه مي‌كنيم از راهنمايي محليان اين منطقه نيز براي مسيريابي استفاده كنيد.
اگر ساكن شهرهاي شمالي هستيد، در مسير جاده ساحلي مي‌توانيد به رشت برويد و سپس به‌سمت آبشار ادامه دهيد. مسير رسيدن به آبشار ويسادار از شهرهاي شمال شرقي، شرقي و جنوبي از تهران مي‌گذرد. اگر ساكن غرب و جنوب غربي كشور هستيد بايد ابتدا به‌سمت قزوين حركت كنيد و سپس از مسير كمربندي به‌سمت منجيل و رشت برويد. شهرهاي شمال غربي ايران در مسير رسيدن به آبشار ويسادار از زيباترين جاده‌هاي كوهستاني و جنگلي عبور مي‌كنند و به شهر خلخال مي‌رسند. جاده خلخال به اسالم مناظر و چشم اندازهاي كم نظيري دارد و از بهترين ييلاق هاي شمال ايران گذر مي‌كند.
آب و هوا و بهترين زمان سفر به آبشار ويسادار
استان گيلان آب و هوايي معتدل دارد و به‌دليل قرار گرفتن رشته كوه‌هاي بلند در اين استان و ايجاد سدي عظيم در مقابل دريا، رطوبت هوا و بارندگي در گيلان قابل‌توجه است. اعتدال هواي گيلان باعث مي‌شود دما در روزهاي گرم تابستان از ۳۰ درجه بالاي صفر فراتر نرود و در سردترين روزهاي زمستان نيز در حدود ۶ درجه بالاي صفر باقي بماند.
اما رطوبت هوا در استان گيلان به‌خصوص در فصل تابستان بسيار شديد است. آبشار ويسادار در ميان جنگل در دامنه‌هاي كوه تالش آب و هوايي بسيار مطلوب‌تر از نقاط نزديك به دريا در اين استان دارد. آب خنك آبشار و آبتني در حوضچه زير آبشار ويسادار در گرماي تابستان براي بسياري از گردشگران خواستني است. همان طور كه در تابستان محيط اطراف آبشار ويسادار در جنگل بسيار خنك‌تر از ساير نقاط استان است، زمستان‌ها نيز سرما بيشتر از ساير جاها است.
بهترين زمان سفر به آبشار ويسادار از اواخر فروردين آغاز مي‌شود و تا اواخر مهر ماه ادامه دارد. اما از اواسط تير تا پايان مرداد ماه رطوبت هواي شمال بسيار آزار دهنده است و با وجودي كه آبشار و جنگل هواي خوبي دارند، ممكن است در طول مسير تحمل گرما و شرجي سخت شود.
در پاييز مناظر جنگل اطراف آبشار ويسادار بي‌نظير مي‌شوند و پابه‌پاي لذت از زيبايي‌هاي آبشار ويسادار از قدم زدن در محيط جنگلي نيز مي‌توانيد بهره ببريد. تماشاي آبشار و جنگل ويسادار در زمستان هم خالي از لطف نيست، ضمن اينكه سرماي زمستان در اين محدوده قابل‌تحمل است. اما اگر در فصل‌هاي پاييز و زمستان به اين منطقه سفر كنيد امكان آبتني را نخواهيد داشت.
در سفر به آبشار ويسادار كجا اقامت كنيم؟
در طول سال‌هاي اخير به‌دليل استقبال بالاي گردشگران و طبيعت دوستان از اين منطقه، در اطراف آبشار ويسادار كلبه هاي چوبي با امكانات اوليه مناسب تعبيه كرده‌اند كه در صورت تمايل به اقامت در نزديكي آبشار و جنگل مي‌توانيد آن‌ها را اجاره كنيد. بسياري از كلبه‌ها و كافه‌هاي اين منطقه نيز اتاق ها و تخت هايشان را براي استراحت و اتراق در طول روز اجاره مي‌دهند و در صورت تمايل مي‌توانيد براي پيك نيك روزانه از اين مكان ها استفاده كنيد.
براي دوست‌داران كمپ كردن در طبيعت، جنگل اطراف آبشار ويسادار گزينه بسيار مناسبي است. فاصله نزديك آبشار تا روستاهاي اطراف و جاده اصلي نيز اين منطقه را به مكاني محبوب براي علاقه‌مندان كمپ كردن در طبيعت تبديل كرده است.
در اقامتگاه‌هاي بومگردي اطراف آبشار ويسادار مي‌توانيد از طعم غذاهاي محلي و معروف گيلان لذت ببريد
اقامتگاه هاي بومگردي در شهرهاي رشت و تالش متعدد هستند. اگر به تجربه زندگي در فضاهاي سنتي و محلي علاقه داريد، مي‌توانيد در سفر به آبشار ويسادار اين خانه هاي روستايي را براي اقامت انتخاب كنيد. در اين اقامتگاه ها دسترسي مناسبي به راهنماهاي محلي، سوغات گيلان و محصولات روستايي داريد. از بهترين ويژگي‌هاي اقامتگاه هاي بومگردي در استان گيلان مي‌توان به سرو غذاهاي محلي گيلان اشاره كرد كه شهرتي جهاني دارند.
اگر در سفر به آبشار ويسادار قصد اقامت در شهرهاي اصلي را داريد مي‌توانيد در شهر رشت يا رضوانشهر اقامت كنيد و براي بازديد از آبشار ويسادار سفري يك روزه را ترتيب دهيد. هتل هاي رشت از لحاظ قيمت و امكانات بسيار متنوع هستند. با توجه به بودجه مورد نظر مي‌توانيد بهترين گزينه را انتخاب كنيد. در اطراف رضوانشهر نيز دو هتل با امكانات مناسب وجود دارد.
در سفر به آبشار ويسادار با خود چه ببريم؟
در سفر به آبشار ويسادار اگر قصد اقامت در طبيعت را داريد حتما وسايل كامل كمپينگ را با خود ببريد. براي اقامت شبانه كيسه خواب بسيار مناسب است و از شما محافظت مي‌كند. به‌دليل محيط جنگلي اطراف آبشار و پياده‌روي در آن حتما كفش مناسب بپوشيد و اگر در فصل زمستان به ديدن آبشار ويسادار مي‌رويد، چكمه همراه خود ببريد. بادگير و باراني مناسب نيز در فصل‌هاي پاييز و زمستان همراه داشته باشيد.
آب و مواد غذايي كافي براي اتراق و پيك نيك در جنگل با خود ببريد، گرچه در ورودي و محوطه جنگل فروشگاه هايي وجود دارند. پماد ضد گزش حشرات نيز از موارد ضروري است. اگر قصد آبتني در حوضچه آبشار ويسادار را داريد، لباس اضافه و حوله همراه ببريد.
در طول قدم زدن در جنگل و در اطراف آبشار ويسادار به مناظري منحصربهفرد مي‌رسيد. اگر اهل عكاسي هستيد، دوربين عكاسي خود را فراموش نكنيد! عكاسي از آبشار ويسادار و محيط اطراف آن خاطراتي ماندني برايتان مي‌سازد.
جاهاي ديدني اطراف آبشار ويسادار
اطراف آبشار ويسادار مملو از جاهاي ديدني بكر است. از هر مسيري به‌سمت آبشار و جنگل ويسادار برويد، از كنار جاذبه هاي برجسته‌اي عبور خواهيد كرد كه با برنامه‌ريزي مناسب مي‌توانيد از آن‌ها ديدن كنيد.
اگر از سمت شهرهاي شمال غربي ايران به‌سمت آبشار ويسادار مي‌رويد مي‌توانيد از جاهاي ديدني بكري نيز ديدن كنيد. از برجسته‌ترين جاذبه‌هاي اين مسير مي‌توان به جنگل فندقلو و گردنه حيران اشاره كرد. مسير خلخال به اسالم نيز جاده‌اي با زيبايي‌هاي منحصربهفرد است.
«آبشار لاتون» در ۱۵ كيلومتري جنوب شهر آستارا و در حدود ۱۰۰ كيلومتري شمال آبشار ويسادار قرار دارد. اين آبشار از كوه اسپيناس سرچشمه مي‌گيرد و به رودخانه لوندويل سرازير مي‌شود و در نهايت به درياچه خزر مي‌ريزد. آبشار لاتون با ارتفاع ۱۰۵ متر بلندترين آبشار ايران است.
در اطراف شهر تالش نيز جاذبه‌هاي تاريخي و طبيعي خودنمايي مي‌كنند. «قلعه ليسار» بناي تاريخي باقي مانده از دوره سلجوقيان، در بلندي تپه‌اي در ۲۰ كيلومتري شمال تالش واقع شده است. نام اين قلعه در فهرست آثار ملي ايران به چشم مي‌خورد. «ييلاق كياره» نيز از بهترين جاهاي ديدني اطراف تالش به شمار ميرود.
منابع عكس‌ها: خبرگزاري ميزان و باشگاه خبرنگاران جوان
«جنگل گيسوم» در ۳۰ كيلومتري شمال شرقي آبشار ويسادار قرار دارد. در اين جنگل درختاني انبوه با گونه‌هاي متنوع ديده مي‌شوند و مسير جاده جنگلي آن به ساحل گيسوم مي‌رسد. محيط جنگل گيسوم و ساحل آن از بهترين مناطق براي اتراق در طبيعت هستند.
آبشارهاي استان گيلان از زيباترين آبشارهاي ايران هستند. از ديگر آبشارهاي نزديك به آبشار ويسادار مي‌توان به آبشارهاي «آسيابگا» و « اوويار» اشاره كرد كه هر دو در شهرستان رضوان شهر قرار دارند. آبشار آسيابگا در مسير كوه‌پيمايي قله سبلان در مسير انحرافي كوتاهي قرار گرفته است و با طي مسيري دو ساعته مي‌توانيد به اين آبشار برسيد.
سياهكل يكي از شهرهاي خوش آب و هواي استان گيلان است كه از سه منطقه تشكيل شده است؛ منطقه آبرفتي كه از بر جاي ماندن گل و لاي رودخانه‌ها و همچنين رسوبات دريا در زمان‌هاي كهن ايجاد شده است و منطقه كوهپايه‌اي با جنگل‌هاي راش فراوان و ديگري منطقه كوهستاني كه تا نيمي از سال معمولا در آن برف وجود دارد. نام محلي سياهكل در تلفظ سي كل است. سي به معني كوه با شيب تند و كل به معني آبادي است و در حقيقت نام سياهكل به معني آبادي كنار كوه با شيب تند است. اين شهر ديدني‌هاي فراوان طبيعي و تاريخي دارد كه گردشگران بسياري را به خود جذب مي‌كند. با ما همراه باشيد تا با ديدني‌هاي سياهكل آشنا شويد. سياهكل يكي از شهرهاي زيبا و خوش آب و هواي استان گيلان است كه در تاريخ معاصر ايران هم نقش مهمي ايفا كرده است. در اين نوشته مي‌خواهيم جاهاي ديدني سياهكل را به شما معرفي كنيم. آبشار لونك در منطقه جنگلي مسير سياهكل به ديلمان قرار دارد و فاصله آن تا شهر سياهكل حدود ۲۵ كيلومتر است. آبشار لونك تنها يكي از چندين آبشارهاي زيبا و جاهاي ديدني سياهكل محسوب مي‌شود. اين آبشار در فصل بهار و پاييز بسيار پرآب است. در اطراف اين آبشار مي‌توان جنگل‌هاي طبيعي و سرسبزي را درختان راش، ممرز، توسكا، خرمندي، انجيري تماشا كرد. اين آبشار دوقلو است و به‌دليل زيبايي و سرسبزي محيط اطرافش به يكي از مهم‌ترين جاذبه‌هاي اين منطقه تبديل شده است. آدرس: ديلمان، ۲۲ كيلومتري جنوب سياهكل (مشاهده در نقشه) آبشار بابا ولي در روستايي با همين نام قرار دارد و در حدود پنج كيلومتري جاده ديلمان به آسيابر در ساحل رودخانه پاكرود واقع شده است. اين منطقه سرزمين قوم باستاني ديلم است و چشم‌اندازهاي طبيعي و تاريخي منحصربهفردي دارد. اين آبشار فصلي است كه بر اثر آب شدن و ذوب برف‌هاي ارتفاعات اطراف آن به جريان مي‌افتد. اين آبشار از آبشار لونك بزرگ‌تر است و ارتفاع آن به حدود ۲۰ متر مي‌رسد. آدرس: روستاي بابا ولي،۵ كيلومتري جاده ديلمان به آسيابر (مشاهده در نقشه) حمام تاريخي ديلمان در ابتداي ورودي شهر ديلمان در ارتفاع يك هزار و ۴۶۶ متري واقع شده است و از جاذبه‌هاي تاريخي اين منطقه محسوب مي‌شود. احتمال ميرود قدمت اين بنا متعلق به دوره ايلخانيان باشد. اين بنا زير انبوهي از گل و لاي مدفون شده بود و به دستور ميرزاعلي مير بلوك از زير لايه‌هاي خاك بيرون آورده شد و مورد بازسازي قرار گرفت. اين حمام داراي يك صحن مركزي است كه چهار صحن ديگر در چهار جهت اصلي محوطه مركزي حمام را احاطه كرده است. نورگيرها در بالاي گنبد حمام قرار دارد و به‌علت در دسترس نبودن شيشه شفاف، از سنگ و مرمر شفاف براي عبور نور استفاده شده است. با توجه به موقعيت كوهستاني و اقليم سرد منطقه، جز بناهايي است كه با شرايط خاص كوهستاني در جهت سرما و مقابله با آن طراحي شده است. اين حمام تاريخي در رديف آثار ميراث فرهنگي ثبت شده است. آدرس: ۵۰ كيلومتري شهر سياهكل، ديلمان، مجاورت كوچه ميراث فرهنگي و قبل از ميدان اصلي شهر (مشاهده در نقشه) كاروانسراي تي تي يا تي تي خانم (تي تي به مناي شكوفه) در ۴ كيلومتري شهر سياهكل و محل تلاقي ساحل شيم رود و باباكوه واقع است. در حقيقت اين كاروان‌سرا در محل گذر قديم ديلمان به لاهيجان احداث شده است. بناي آن از سنگ، آجر و گچ و ديواره خارجي آن از سنگ و ساروج است. قدمت اين بنا به دوره صفويه مي‌رسد و گفته مي‌شود باني آن تي تي خانم عمه يكي از شاهان صفوي بوده است. اين بنا در در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. آدرس: ۱۰ كيلومتري جاده سياهكل به ديلمان (مشاهده در نقشه) قدمت قلعه گرماور به قرن سوم و چهارم هجري بازمي‌گردد قلعه گرماور در نزدكي روستايي با همين نام بر فراز كوهي بلند و صخره‌اي قرار دارد. كوه گرماور با توجه به موقعيت دفاعي مكان مناسبي جهت نظارت بر دشت‌هاي اطراف بوده است. در اطراف اين قلعه روي كوه آثار بسياري از قطعات سفالينه‌هاي پيش از اسلام و دوران اسلامي وجود دارد. از بناي اصلي قلعه فقط برج ديدباني آن برجاي مانده است و در قسمت غربي برج آثاري از پي ساختمان ديده مي‌شود. در برخي نقاط آثار خشت‌هاي قرمز رنگ حاكي از وجود بنايي در ادوار گذشته به چشم مي‌خورد. در بخش فوقاني آن نيز از خشت خام استفاده شده است. قدمت اين بنا به‌درستي مشخص نيست، اما تاريخ ساخت آن را به قرن‌هاي سوم و چهارم هجري نسبت داده‌اند. آدرس: ديلمان، ۶۰ كيلومتري سياهكل، روستاي گرماور قلعه كوتول شاه به‌عنوان يكي از آثار ميراث ملي ايران به ثبت رسيده است. قدمت اين قلعه به دوران تيموريان مي‌رسد و در روستاي موشا واقع شده است. آدرس: سياهكل، روستاي موشا (مشاهده در نقشه) قله درفك در ارتفاع دو هزار و ۷۳۳ متري در رشته‌كوه‌هاي البرز غربي در شمال شرقي شهرستان رودبار و در منطقه جنگلي سياهكل قرار دارد. نام قله درفك به روايتي از دال فك آمده كه در گويش ديلمي، دال، نام پرنده‌اي است از خانواده عقاب و فك به معني آشيان و آشيانه است. بنابراين دالفك، يعني آشيانه عقاب. در ضلع شمالي قله ديواره ۵۰۰ متري آهكي بلندي قرار دارد و از جمله ديدني‌هاي آن بايد از غار يخ بر بالاي كاسه درفك اشاره كرد. آتشفشان خاموش درفك نيز در منتهي اليه خط الراس غربي البرز واقع است. آدرس: ۲۷ كيلومتري شمال شرقي شهرستان رودبار، دهستان دشتويل (مشاهده در نقشه) طبيعت سياهكل؛ منبع عكس: گوگل مپ (عكاس: Shawkey Faris) جاده جنگلي سياهكل به ديلمان از جاذبه‌هاي چشم‌نواز و ديدني اين منطقه است كه طبيعتي بكر و سرسبز دارد. داخل جنگل چشمه‌ها و آبشارهاي زيبايي در كنار پوشش درختاني چون ممرز، افرا، انجيلي و لرگ وجود دارد. اطراف اين جنگل به‌وسيله منابع طبيعي براي استراحت مردم آماده‌سازي و امكاناتي از قبيل منقل‌هاي بتوني براي كباب، سرويس بهداشتي و آب لوله‌كشي مهيا شده است. آدرس: حدفاصل سياهكل به ديلمان استخر و پارك پاشوران در داخل شهر قرار دارد و همانند استخرهاي لاهيجان و لنگرود احداث شده است. قايق‌راني از امكانات اين استخر براي گردشگران است. اطراف استخر نيز با انواع مجسمه‌هاي شيرسنگي، بز كوهي و ... تزيين شده است. اين پارك از درختان چنار و اقاقيا و انواع گياهان پوشيده شده است و امكانات رفاهي مناسب براي استراحت گردشگران دارد. آدرس: سياهكل، خيابان امام خميني (مشاهده در نقشه) پناهگاه سنگي گيلاركش در روستايي با همين نام قرار دارد. اين منطقه كوهستاني داراي آب و هواي سردسيري است. پناهگاه سنگي گيلاركش، در شمال اين روستا ر ارتفاع يك هزار و ۷۸۰ متري روي ديوارهاي صخره‌اي قرار گرفته است. به گفته اهالي محل در اين ديواره صخره‌اي، چندين سوراخ به ابعاد متفاوت وجود داشته كه بر اثر زلزله سال ۱۳۶۹ بيشتر آن‌ها بسته شده است. دهانه اصلي پناهگاه، يك و نيم متر عرض و حدود دو متر ارتفاع دارد. در حال حاضر چوپانان منطقه از آن استفاده مي‌كنند. آدرس: سياهكل، شمال گيلاركش(مشاهده در نقشه) خانه عضدي سياهكل بنايي دو طبقه بوده و قدمتي برابر با اواخر دوران قاجار دارد زيربناي ساختمان ۲۱۲ مترمربع بوده و ۱۳ اتاق به‌صورت قرينه دارد. معماري بنا متناسب با سبك معماري سنتي گيلان است. سقف خانه شيرواني با پوشش سفال بوده و گچ‌بري‌هاي بسيار زيبا در نماي بيروني آن استفاده شده است، گچ‌بري و آيينه‌كاري‌هاي زيبا نيز در داخل خانه وجود دارد. اين بناي تاريخي در سال ۱۳۸۴ به شماره سند ۱۵۲۲۳ در فهرست آثار ملي كشور ثبت شده است. چشمه‌هاي آب معدني غازي گوابر، خورتاب، سيرگيلي، گرماخاني و لاريخاني در منطقه سياهكل قرار دارند كه همگي چشمه‌هايي جوشان با آب معدني و گوارا هستند كه از جاذبه‌هاي طبيعي اين منطقه محسوب مي‌شوند. مردم اين منطقه از آب اين چشمه‌ها استفاده مي‌كنند و آب چشمه گرماخاني را مقدس و شفابخش مي‌دانند. امامزاده مصطفي در ارتفاع ۱۷۰ متري از سطح دريا پس از روستاي گلنا دان قرار دارد. آدرس: ۱۶ كيلومتري شهرستان سياهكل امامزاده صالح و سلطان حسين پس از روستاي لمش در دامنه كوه واقع شده است. آدرس: جاده سياهكل به ديلمان (مشاهده در نقشه) بقعه بابا ولي با بنايي چهار گوش در روستايي با همين نام قرار دارد. اين بقعه، همانند بسياري از آرامگاه‌هاي شمال ايران، نقاشي‌هاي مذهبي دارد و پوشش بام آن از سفال است. اين بنا از آثار قرن يازدهم است. آدرس: سياهكل، جاده ديلمان (مشاهده در نقشه) منطقه شكار ممنوع ديلمان و درفك در ١٠ كيلومتري جنوب شهرستان سياهكل قرار گرفته و از سال ١٣٧٤ به‌صورت شكار ممنوع مديريت شده است. اين منطقه جنگلي، مرتعي و كوهستاني است. گونه‌هاي گياهي مهم منطقه شكار ممنوع ديلمان و درفك شامل افرا، ممرز، پلت، شيردار، راش، توسكا، ليلكي، صنوبر، انار، تمشك، شب خسب، ون، شمشاد، گردو و ملج است. گونه‌هاي مهم جانوري شامل مرال، شوكا، پلنگ، خرس قهوه اي، شغال، گراز، گربه جنگلي، سمور و رودك است. آدرس: ١٠ كيلومتري جنوب شهرستان سياهكل اقامتگاه بومگردي ميكال با معماري زيبا و محيطي خاص از جاذبه‌هاي ديدني اين منطقه است كه امكانات رفاهي مناسبي براي اقامت گردشگران دارد. روستاي بالارود تحت تأثير اقليم كوهستاني در تابستان معتدل و در زمستان سرد است. اين روستا در همجواري كاروانسراي تي تي قرار دارد. روستاي پيركوه، روستايي زيبا و كوهستاني از توابع شهرستان سياهكل استان گيلان است. مردمان اين روستا از نژاد كرمانج هستند و به زبان كرمانجي صحبت مي‌كنند. پيركوه داراي يكي از خاص‌ترين شرايط آب و هوايي است كه اغلب اوقات پيش‌بيني وضع هوا در آن دشوار است. بازار هفتگي سياهكل در روزهاي دوشنبه و پنجشنبه هر هفته تشكيل مي‌شود و رونق بسياري دارد. در بازار سياهكل از هر نوع كالايي را مي‌توان پيدا كرد. آدرس: غرب سياهكل (مشاهده در نقشه)آبشار لونك
آبشار بابا ولي
حمام تاريخي ديلمان
كاروانسراي تي تي
قلعه گرماور
قلعه كوتول شاه
قله درفك
جاده جنگلي سياهكل
استخر و پارك پاشوران
پناهگاه سنگي گيلاركش
خانه عضدي
چشمه هاي آب معدني
امامزاده مصطفي
امامزاده صالح و سلطان حسين
بقعه بابا ولي
منطقه شكار ممنوع ديلمان
اقامتگاه بوم گردي ميكال
روستاي بالارود
روستاي پيركوه
بازار هفتگي سياهكل
فومن يكي از زيباترين نقاط شمال ايران است كه قدمت آن به ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سال پيش باز مي‌گردد. آب و هواي معتدل و مطبوع، ديدني‌ها و چشم‌اندازهاي شگفت‌انگيز، خوراكي‌هاي لذيذ و خوشمزه و دلايل متعدد ديگر باعث شده كه اين شهر براي ايران‌گردان جذابيت زيادي داشته باشد. در اين نوشته مي‌خواهيم به جاهاي ديدني فومن بپردازيم. در ۲۰ كيلومتري شهرستان فومن، بنايي تاريخي وجود دارد كه گروهي از باستان‌شناسان، قدمت آن را در دوران حكومت ساسانيان تخمين زده‌اند. وجه تسميه اين اثر تاريخي، به‌علت قرارگيري و احداث آن در كنار رود است كه در گذشته به «دژ روگان» شهرت داشته و با گذشت زمان به «قلعه رودخان» تغيير نام داده است. اين عمارت كهن در بين مردم به نام‌هاي ديگري مانند «دژ روخان»، «قلعه حسامي»، «قله رخون»، «قلعه هزارپله» و «دژ روگان» نيز شناخته مي‌شود. اين دژ قديمي از بخش‌هاي مختلفي از جمله دو ارگ و قورخانه، تشكيل شده است. ارگ محل سكونت حاكم وقت و خانواده وي احداث شده و قورخانه نيز براي سكونت و انجام كارهاي نظامي سربازان مورد استفاده قرار مي‌گرفت. از ديگر قسمت‌هاي قلعه مي‌توان به تعدادي ورودي، زندان، سردخانه، حمام، حوض، آبريزگاه، آب‌انبار، برج ديده‌باني، چندين اتاق ديده‌باني، تعدادي واحد مسكوني، برج و بارو و... اشاره كرد. از ويژگي‌هاي منحصربهفرد و جالب در مورد قلعه، سيستم دفاعي و امنيت بي‌نظير آن است؛ چراكه در طول تاريخ و در مدت زمان پويايي آن، هيچ دشمني موفق به فتح آن نشده است. يكي از زيباترين و محبوبترين جاهاي ديدني فومن، «پارك فومن» اين شهرستان است كه به ديل حضور انواع مجسمه‌ها از جمله مجسمه‌هاي چهار دختران، در بين گردشگران مشهور و محبوب است. مجسمه‌هايي كه نمايانگر سعي، كوشش و زحمت بي‌دريغ زنان و دختران روستاها و دهكده‌هاي فومن است كه به كشاورزي مشغول بوده و سرزندگي و تلاش را به نمايش مي‌گذارد. همچنين حضور مجسمه‌هاي كودكان با چهره‌هايي شاد و خندان كه در محوطه پارك قرار دارد، نشاط مردم و بازي‌هاي محلي آن‌ها را به نمايش گذاشته است. دستگاه‌هاي بازي نيز در كنار اين مجسمه‌ها، اين مكان را به يكي از تفريح‌گاه‌هاي محبوب فومن، تبديل كرده است. يكي از مناطق ديدني در شهرستان فومن، روستاي فوشه در فاصله ۲۲ كيلومتري جنوب غربي اين شهرستان است كه در نزديكي «قلعه رودخان» قرار دارد. محصور شدن اين روستاي زيبا از غرب، جنوب و جنوب غربي به مناطق كوهستاني، ارتفاعات و جنگل‌هاي زيبا با چشم‌اندازهاي فوق‌العاده و قرارگيري آن در دامن كوه و جنگل، از ويژگي‌هاي ناب و دوست‌داشتني اين منطقه از شمال كشور براي بازديد و مسافرت محسوب مي‌شود كه سالانه ميزبان علاقه‌مندان بسياري به طبيعت و ايرانگردي است. همچنين پوشش گياهي متنوع و حضور درختاني همچون توسكا، افرا، لرگ، راش، خرمندي و راش طبيعتي زيبا با آرامش و سرسبزي منحصربهفردي را براي ساكنان و بازديدكنندگان از اين منطقه، به ارمغان آورده است. در فاصله ۱۵ كيلومتري از روستاي فوشه و در نزديكي قلعه رودخان شهرستان فومن، غاري كهن با قدمتي بالغ بر ۳ هزار سال قرار دارد كه مي‌توان از آن به‌عنوان يكي از ديدني ها و جاذبه‌هاي ارزشمند اين منطقه از استان گيلان ياد كرد. اين غار در منطقه‌اي جنگلي قرار دارد و به‌دليل قدمت تاريخي و زيست‌محيطي از ارزش و اهميت والايي برخوردار است. گردشگران در مسير دسترسي به غار با جاذبه‌هاي بكر طبيعي و زيبايي‌هاي خارق‌العاده‌اي روبه‌رو مي‌شوند كه سختي راه و پيمودن شيب تند مسير را به فراموشي خواهند سپرد. از اماكن مذهبي در شهرستان فومن، آستان مقدس امامزاده سبزقبا (ع) است كه در روستاي شنبه‌بازار اين شهرستان قرار گرفته و به يكي از مقاصد گردشگري مذهبي در اين خطه از كشور، تبديل شده است. از نكات قابل‌توجه در مورد اين بقعه تاريخي، آرامگاه پيكر مطهر چند تن از شهداي جنگ تحميلي است كه در اطراف آن قرار دارد. از جمله شهداي دفن شده در اين بارگاه ملكوتي، پيكر پاك شهيد سيد جواد موسوي است كه در فضاي بقعه سبز قبا، آرميده است. جالب است بدانيد كه در نزديكي اين امامزاده، درختي كهنسال و تنومند وجود دارد كه گذشتگان آن را «درخت مزار» يا «درخت آقادار» مي‌ناميدند. امروزه نيز برخي از مردم به تبعيت از باورهاي قديمي، به اميد برآورده شدن حاجات خود، پارچه‌اي سبز رنگ را به درخت وصل مي‌كنند. در مسير «قله تراشوم» در نزديكي روستاي «خانوانه» شهرستان فومن، ييلاقي زيبا با چشم‌اندازي بي‌نظير و آب‌وهوايي مطلوب قرار دارد كه به «زودل» شهرت يافته است. علت نامگذاري اين مكان زيبا به «زودل»، به‌دليل حضور روستاي «زودل» در مسير رسيدن به اين ييلاق است. در واقع ييلاق بالاتر از روستا قرار گرفته و با بهره‌گيري از اسم روستا و قرارگيري ييلاق بالاتر از روستا (سر به‌معناي بالاتر است)، به ييلاق «زودل سر» نامگذاري شده است. اين مكان طبيعي، يكي از جاذبه‌هاي گردشگري شهرستان فومن در استان گيلان است كه سالانه جمع زيادي از توريست‌ها و مسافران داخلي براي بازديد از آن، به فومن سفر مي‌كنند. يكي ديگر از جاهاي ديدني استان گيلان و شهرستان فومن، منطقه حفاظت شده «گشت رودخان و سياه‌مزگي» است كه با بهره‌مندي از اقليمي مرطوب و معتدل، پوشش گياهي بومي و جنگل هاي هيركاني، مراتع ييلاقي، جلگه، رودهاي متعدد خروشان و باغ‌هاي زيباي چاي به ناحيه‌اي مناسب و مطلوب براي گردشگران و مسافران سراسر كشور تبديل شده است. اين منطقه در سال ۱۳۷۸ عنوان منطقه‌اي حفاظت‌شده را به خود اختصاص داد. در اين بخش از استان گيلان، زيستگاه گونه‌هاي مختلفي از جانوران از جمله قرقاول، آبيا، تشي، گوركن، سياه‌گوش، روباه، گربه جنگلي، گراز، خرس قهوه‌اي، مرال شوكا، شغال و پلنگ، است. از ويژگي‌هاي گردشگري در اين منطقه، حضور دره‌هاي عميق، رودهاي بسيار و آبشارهاي خروشان است كه طبيعتي بكر و فوق‌العاده را به وجود آورده است. «چشمه علي‌زاخوني»، يكي از پديده‌هاي زيبا و ارزشمند طبيعي است كه نوشيدن آب آن به‌دليل بهره‌مندي از بيكربنات، براي درمان بسياري از بيماري‌ها از جمله مشكلات گوارشي، مفيد است. «چشمه زمزمه» نيز از ديگر موهبت‌هاي الهي واقع در منطقه ماسوله از توابع شهرستان فومن است كه به رنگ نارنجي است. جالب است بدانيد كه اين چشمه به‌دليل نزديكي با معدن آهن، داراي طعم تلخ و نامطلوبي است، اما ساكنان محلي به‌دليل فوايد درماني آب اين چشمه، آن را با مقداري شكر مخلوط كرده و براي بهبود بيماري‌هاي ريوي و گوارشي از آن استفاده مي‌كنند. شهرستان فومن، منطقه‌اي تاريخي و سرشار از زيبايي‌هاي بكر و منحصربهفرد طبيعي است كه معرفي تمامي آن‌ها در يك مقاله، امكان‌پذير نيست. از ديگر مكان‌هاي ديدني در اين شهر زيبا مي‌توان به جاده سراوان-فومن، رودخانه پلنگ‌ور، مناطق كوهستاني فومن، ييلاق آندره، سراگوراب و كهنه‌گوراب، تالاب خطيب، روستاي سرسبز گسكره، امامزاده ولي (ع) روستاي مردخ، امامزاده سيدابراهيم (ع) ابرود و آبشار دوقلو اشاره كرد. تجربيات و نظرهاي خود را در خصوص جاذبه‌هاي گردشگري فومن با ما و ساير كاربران كجارو به اشتراك بگذاريد. ييلاق آندره از ييلاقات زيباي بخش سردار جنگل فومن و در فاصله ۵ كيلومتري ماسوله و در مرز بين گيلان و زنجان و در مسير جاده ماسوله به خلخال قرار دارد. طبيعت زيباي اين ييلاق آرامش را به روح آدمي برمي گرداند. جاذبه‌هاي طبيعي اين ديار به‌قدري زياد است كه دل كندن از آن كار دشواري است. اين بار كه از جاده رشت به شمال كشور مي‌رويد نرسيده به رشت جاده دست چپتان را كه به فومن ميرود انتخاب كنيد. جداي از سرسبزي بي‌همتا و بكرش، اگر پاييز يا زمستان و به‌ويژه در ساعات اوليه صبح به اين جاده برسيد، با ديدن مه صبحگاهي كه بر رنگ قهوه‌اي مات درختان در زمينه آبي آسمان نشسته، رؤيايي در بيداري را تجربه مي‌كنيد. از ديدني‌هاي اين جاده موزه بزرگ روستايي گيلان است كه نمونه‌هايي از انواع خانه‌هاي روستايي گيلان را در دل جنگل‌هاي بكر سراوان پنهان كرده است. ناحيه كوهستاني فومن قسمت‌هاي جنوب شهرستان را در برگرفته و داراي نواحي جنگلي و مراتع و قلل و ارتفاعات بسيار زيبا كه براي گردشگري و ورزش كوه‌پيمايي بسيار مناسب است. اين ارتفاعات بسيار زيبا و ديدني از ارتفاعات ماسوله گرفته تا ارتفاعات گسگره، ماكلوان، گشت رودخان، فوشه و قلعه رودخان كه هركدام زيبايي خاص خودشان را دارند. و در واقع بيشترين و بهترين ارتفاعات استان گيلان در شهرستان فومن واقع شده است كه سالانه تعداد زيادي گردشگر و كوهنورد به اين ارتفاعات صعود مي‌كنند و از چشم‌اندازهاي زيباي آن بازديد مي‌كنند. اين پارك زيبا يكي از مهم‌ترين سايت‌هاي ايرانگردي و جهانگردي در استان و حتي ميان كشورهاي خاور ميانه است. ويژگي‌هاي سنتي بناهاي ماسوله به‌طرز زيبا و با اصول مهندسي سنتي و معماري خاص به‌سمت كوهپايه بنا شده و چشم‌انداز آن‌ها به‌صورت پلكاني از كوه به دره و وضعيت منحصربهفرد آن سالانه، پذيراي گردشگران مشتاق بي‌شماري است. در پارك جنگليِ ماسوله انواع درختانِ راش، مَمرز، توسكا، فندق، درخت آزاد و درختچه‌ها و گياهان علفي و دارويي وجود دارد. شرايط اقليمي و امكانات رفاهي، زمينهاي فراهم آورده تا اين منطقه، پذيراي خيل عظيمي از گردشگران باشد.قلعه رودخان فومن
پارك فومن
روستاي فوشه
غار خون فوشه
بقعه سبز قبا
ييلاق زودل سر فومن
منطقه حفاظت شده گشت رودخان و سياه مزگي
چشمه آب معدني علي زاخوني (زمزمه)
ييلاق آندره
جاده سراوان - فومن
مناطق كوهستاني فومن
پارك جنگلي ماسوله
هر سال تعداد زيادي مسافر به شهر زيبا و آرام رامسر سفر مي‌كنند. اما آيا مي‌دانيد بهترين زمان براي سفر به اين شهر كي است؟ براي پيدا كردن جواب اين سوال، پيشنهاد مي‌كنيم نوشته زير را تا انتها بخوانيد. بدون ترديد رامسر يكي از زيباترين شهرهاي گردشگري استان مازندران و شمال كشور است و به همين دليل عروس شهرهاي ايران لقب گرفته است. شهرستان رامسر با جاذبه‌هاي متنوع خود مانند روستاي جواهرده (كه به راستي شايسته چنين نامي است و نگين مازندران هم لقب گرفته است)، جنگل دالخاني، يكي از زيباترين جنگل‌هاي ايران، و از همه مهم‌تر مجموعه تفريحي شهر سبز رامسر يا همان تله كابين رامسر كه مجموعه‌اي از تفريحات جذاب و هيجان‌انگيز در آن ارائه مي‌شود، هر فرد سخت‌پسندي را كه براي سفر به اين شهر وسوسه مي‌كند. بهترين زمان سفر به رامسر بسته به هدف شما از سفر به اين شهر متفاوت است؛ ما قصد داريم در ادامه بهترين زمان سفر به اين شهر را از ابعاد مختلف بررسي كنيم تا بيشترين لذت را از سفر خود ببريد. رامسر هم همانند اكثر شهرهاي شمالي كشور، تابستان‌هايي گرم و مرطوب با هواي شرجي آزاردهنده و زمستان‌هاي سردي دارد؛ بنابراين بهترين زمان سفر به رامسر از نظر آب و هوا، فصل بهار (مخصوصا اواسط ارديبهشت) و اوايل پاييز است؛ البته ييلاقات مرتفع اطراف رامسر مانند روستاهاي جواهرده، جنت رودبار و گرسماسر، حتي در تابستان هم هواي كاملا خنك و دل‌پذيري دارند و در آن‌ها خبري از هواي گرم و شرجي نيست. ميانگين دماي هواي هوا در گرم‌ترين ماه يعني مرداد ۲۴٫۹ سانتي‌گراد در سردترين ماه سال يعني بهمن، ۶٫۷ درجه سانتي‌گراد است. اگر هم دوست داريد هواي باراني، مه‌آلود و ابري جنگل‌هاي اطراف رامسر را تجربه كنيد، اوايل پاييز و مهر ماه بهترين زمان سفر به اين شهر است. مراسم گلكار يكي از مراسم ديرينه استان مازندران است كه در روستاي جواهرده (روستايي در ۳۰ كيلومتري رامسر كه فاصله زماني آن با رامسر تنها ۵۳ دقيقه است) برگزار مي‌شود. در اين مراسم كه در روز هفدهم مرداد برگزار مي‌شود، اهالي روستا ديوار مسجد آدينه را با گلي كه به‌جاي آب، از شير تازه دام‌ها و با سلام و صلوات تهيه شده است، گلكاري مي‌كنند. مردم روستا معتقد هستند كه اين كار باعث پربركت شدن محصولات دامي و كشاورزي مي‌شود. اهالي خونگر جواهرده در اين روز، علاوه بر انجام اين كار به جشن و شادي مي‌پردازند و براي اينكه قدرت خود را به رخ يكديگر بكشند، با هم كشتي مازني مي‌گيرند. يكي ديگر از مراسم جالب اين روستا جشن تيرگان است كه برخلاف اسم آن در روزهاي دوازدهم و سيزدهم آبان برگزار مي‌شود. جشن تيرگان در واقع گراميداشت پيروزي مردم ايران در مقابل ضحاك ماردوش و جان‌فشاني آرش كمان‌گير (كه اكثر ما داستان آن را مي‌دانيم) است و در اكثر نقاط استان مازنداران برپا مي‌شود. در زمان برگزاري اين جشن كه كمي شبيه جشن‌هاي شب يلدا است، مردم با انجام كارهايي همچون طبخ خوراكي‌هاي محلي اين شهر، چوب خوردن از لال‌ها و شعرخواني، بلندترين شب‌هاي جواهرده را سپري مي‌كنند. يكي ديگر از مراسم‌هايي كه توصيه مي‌كنيم در زمان برگزاري آن به رامسر سفر كنيد، آيين سنتي نوروز بل است كه تاريخ مشخصي ندارد و هر سال از سيزدهم تا هفدهم مرداد ماه برگزار مي‌شود (اما معمولا اكثر سال‌ها در روز ۱۶ يا ۱۷ مرداد برگزار مي‌شود)ِ. در اين مراسم كه برگزاري آن به‌معناي پايان سال ديلمي (گيكلان) و آغاز سال جديد است؛ مردم آتش عظيمي روشن مي‌كنند و در حالي كه لباس محلي نو بر تن دارند و موسيقي محلي مي‌نوزاند، با خواندن آواز محلي لحظات شادي را در اطراف آتش سپري مي‌كنند. مراسم كرنازني كه محلي‌ها به آن سماسوس مي‌گويند، يكي از آيين‌هاي جالب مردم رامسر است كه در ماه محرم برگزار مي‌شود. قدمت برخي از كرناهاي اين مراسم به سيصد سال مي‌رسد كه نشان از قدمت زياد اين مراسم است. در اين مراسم كرنازنان به دو گروه سركرناچي و وركن تقسيم مي‌شود. در ابتدا سركرناچيان در كرناها مي‌دمند و سپس كرناوران جواب آن‌ها را مي‌دهند. معمولا صداي كرناها همانند نواي يا حسين يا امام يا واي حسين كشته شد، است. يكي ديگر از آيين‌هاي سنتي رامسر، مراسم دودوشان است كه هر ساله در اوايل خرداد ماه در روستاي اشكورات برگزار مي‌شود. در اين مراسم فردي به نام سرگالش كه وظيفه نگه‌داري از دام‌ها را بر عهده دارد، آن‌ها را به چرا مي‌آورد و پس از چرا، دام‌ها را دو بار مي‌دوشد. سرگالش شيري را كه بار دوم دوشيده است، نزد خود نگه مي‌دارد و متعهد مي‌شود در قبال شيري كه تحويل گرفته است، در پايان فصل چرا مقداري كره حيواني، دوغ، كشك و ماست محلي به گله‌داران تحويل دهد. اين آيين كه در حقيقت يك جشنواره است، با مراسمي مانند طناب‌كشي و كشتي محلي و اعطاي جوايز به افراد برتر، نواختن ساز محلي و خواندن آواز محلي و انجام رقص محلي به پايان مي‌رسد. مراسم نوروزخواني يكي ديگر از مراسم‌هاي جالب ديگر است كه معمولا ۱۵ روز مانده به آغاز سال نوي شمسي در اكثر شهرهاي شمالي برگزار مي‌شود و نوروزخوانان با مدح امامان و خواندن ترانه‌هاي محلي، آغاز سال نو را به مردم تبريك مي‌گويند. نوروزخوانان چند نفر هستند كه يك نفر از آن‌ها اشعار را مي‌خواند، نفر دوم ساز را مي‌خواند و نفر سوم كه به آن باركش مي‌گويند، در خانه‌ها را مي‌زند و هداياي مردم را كه معمولا پول، تنقلات، شيريني و تخم‌مرغ است، جمع‌آوري مي‌كند. جشنواره ملي گل گاو زبان رويدادي است كه توصيه مي‌كنيم در زمان برپايي آن حتما به رامسر سفر كنيد. اين جشنواره چند سالي است كه در خرداد ماه (اين جشنواره امسال هفتم خرداد ماه برگزار شد) در جنت رودبار، پايتخت گل‌گاو‌زبان ايران همراه با برنامه‌هايي همچون اجراي ترانه زنده، موسيقي محلي، تقدير و تشكر از كشاورزان نمونه، پياده‌روي خانوادگي و برنامه‌هاي شاد ديگر برگزار مي‌شود. در ضمن در در اين مراسم مي‌توانيد طعم نان داغ محلي و تازه را كه به دست زنان بومي تهيه مي‌شود، امتحان كنيد و سوغات (مانند گل گاو زبان و عسل با كيفيت) و صنايع‌دستي روستا را نيز از دكه‌هاي كوچك اطراف محل برگزاري مراسم تهيه كنيد. در ضمن در اين مراسم زنان و مردان با لباس‌هاي محلي زيباي خود حاضر مي‌شوند كه در نوع خود جاذبه فرهنگي منحصربهفردي است. در ضمن اگر در فصل تابستان و نوروز به رامسر سفر كرديد، جشنوارهها و مراسم ويژه‌اي تله‌كابين رامسر را از دست ندهيد؛ اين جشنوارهها با حضور هنرمندان مشهور برگزار مي‌شود و فضاي مفرحي را براي مسافران ايجاد مي‌كند. جواهرده يكي از جاذبه‌هاي طبيعي فوق‌العاده زيبا و جذاب اطراف رامسر است كه به‌هيچ‌وجه نبايد بازديد آن را از دست دهيد. اين روستا در خرداد ماه و سه ماه تابستان از آب‌وهوايي مطبوع و طبيعتي رويايي برخوردار است. جنگل دالخاني يكي ديگر از جاذبه‌هاي شگفت‌انگيز رامسر است كه در هر چهار فصل سال، زيبا است و در فصل تابستان نيز هواي نسبتا خنكي دارد. كاخ موزه رامسر يا كاخ مرمر رامسر يكي ديگر از جاذبه‌هايي است كه در سفر به رامسر حتما بايد از آن بازديد كنيد. ساعات بازديد از اين جاذبه ۹ تا ۱۷ است. توصيه مي‌كنيم در سفر به رامسر از موزه مردم‌شناسي اين شهر هم ديدن كنيد. ساعات بازديد از موزه مردم‌شناسي همه روزه از ساعت ۹ تا ۲۱ است. حيف است كه به رامسر بياييد و از اثرات شفابخش آب گرم سادات محله برخوردار نشويد. اين مجموعه همه روزه از ساعت ۹ تا ۲۱ پذيراي گردشگران است. تله‌كابين رامسر هم يكي از اماكن تفريحي اين شهر است كه سفر به رامسر بدون لذت بردن از آن تكميل نمي‌شود. اين مجموعه تفريحي همه روزه به‌جز سيزدهم فروردين ماه و ايام سوگواري، از ساعت ۹:۳۰ تا ۲۰ پذيراي گردشگران است. تقريبا هر كسي مي‌داند كه تابستان فصل خوبي براي سفر به شمال نيست؛ زيرا شلوغي و هواي گرم و شرجي شما را كلافه مي‌كند و از سويي ديگر وقتي متوجه هزينه‌هاي سرسام‌آور اماكن اقامتي مي‌شويد، از سفر خود پشيمان مي‌شويد. نوروز هم فصل خوبي براي سفر به اين شهرها نيست؛ زيرا هم ممكن است رگبارهاي سنگين و ناگهاني به‌دليل ناپايدار بودن وضعيت جوي شما را غافلگير كند و هم ميزان مسافران اين شهرها در اين ايام به اوج خود مي‌رسد. بهترين زمان سفر به رامسر از اين نظر، ارديبهشت و خرداد (مخصوصا خرداد) است؛ البته اوايل تا اواسط مهر نيز هوا كاملا سرد نشده است و قيمت ويلاها و مراكز اقامتي نيز به ميزان چشمگيري كاهش پيدا مي‌كند.
بهترين زمان سفر از نظر آب‌و‌هوا
بهترين زمان سفر از نظر رويدادها و مراسم‌ها
بهترين زمان براي بازديد از جاذبه‌ها
بهترين زمان سفر از نظر خلوت بودن و كاهش هزينه‌ها
يكي از دلايل معروف بودن و جذاب بودن شمال ايران، غذاهاي متنوع و خوشمزه‌اش است. در اين نوشته به سراغ يكي از اين غذاهاي فوق‌العاده رفته‌ايم كه اتفاقا معروف هم هست و مي‌توانيد در خانه آن را درست كنيد. پس اين شما و اين دستور پخت مرغ ترش!
مرغ ترش، «ترش مرغ» يا «ترش كرك»، يكي از غذاهاي محلي و اصيل استان مازندران و استان گيلان است كه معمولا به‌عنوان غذايي مجلسي در روزهاي خاص مانند شب يلدا يا عيد نوروز، طبخ و سرو مي‌شود. مرغ، انواع سبزي‌هاي معطر، آبغوره، آب نارنج يا آب ليمو، رب انار يا رب آلوچه، سير، پياز، گردو و ادويه‌هاي مختلف از مواد تشكيل‌دهنده اين خورش شمالي هستند.
مرغ ترش مانند ديگر خورش‌هاي شمالي همراه با برنج كته سرو مي‌شود و با طعم ترش و بي‌نهايت دلپذير خود، شما را شگفت‌زده خواهد كرد. اين غذا در شهرهاي مختلف شمالي با طرز تهيه‌هاي متفاوتي درست مي‌شود؛ به‌طور مثال، گيلاني‌ها در اين خورش از لپه پخته و تخم‌مرغ نيز استفاده مي‌كنند؛ در حالي كه برخي خورش مرغ ترش را بدون سبزي يا بدون گردو درست مي‌كنند. از سبزي‌هاي معطر استفاده شده در اين خورش سنتي مي‌توان به تره، جعفري، گشنيز، نعنا، شويد، برگ سير و سبزي‌هاي معطر شمالي مانند خلواش، زلنگ، اناريجه و اوجي اشاره كرد. در ادامه با ما همراه باشيد تا شما را طرز تهيه مرغ ترش گيلاني و مازندراني و انواع ديگر اين خورش آشنا كنيم.
طرز تهيه مرغ ترش گيلاني
مواد لازم براي دو نفر
-
۲ عدد سينه مرغ
-
۲ عدد تخم‌مرغ
-
يك عدد پياز پوست كنده و نگيني خرد شده
-
نصف پيمانه لپه
-
۵ حبه سير پوست كنده و له شده
-
۲۰۰ گرم سبزي معطر (تره، جعفري، گشنيز، نعنا و خلواش)
-
نصف پيمانه آب ليمو، آبغوره يا آب نارنج
-
نصف قاشق سوپ‌خوري زعفران دمكرده
-
روغن مايع به مقدار لازم
-
نمك، زردچوبه و فلفل به مقدار لازم
-
ترب محلي و سبزي براي سرو
-
پلو براي سرو
طرز تهيه
مرحله اول:
لپه را از شب قبل در آب خيس كنيد و آب آن را چند بار عوض كنيد تا نفخ آن گرفته شود و راحت‌تر بپزد. لپه را با آب تازه بپزيد و آب آن را دور بريزيد.
مرحله دوم:
مقداري روغن مايع در يك قابلمه مناسب بريزيد و آن را روي حرارت ملايم گاز قرار دهيد تا روغن داغ شود. سپس پيازهاي نگيني خرد شده را در قابلمه بريزيد و تفت دهيد تا طلايي و سبك شوند. در ادامه كمي زردچوبه به پيازها اضافه كنيد و تفت دهيد تا بوي خامي زردچوبه از بين برود. سينه مرغ پاك شده و شسته را به پيازها اضافه كنيد و تفت دهيد تا رنگ مرغ‌ها از صورتي به سفيد تبديل شود.
مرحله سوم:
لپه‌ها را در قابلمه بريزيد و با مرغ و پياز تركيب كنيد و تفت دهيد. سپس دو پيمانه آب جوش در قابلمه بريزيد (در حدي كه آب فقط يك بند انگشت روي مواد را بگيرد)، درب قابلمه را ببنديد و اجازه دهيد تا خورش روي حرارت ملايم گاز بپزد و جا بيفتد.
مرحله چهارم:
سبزي معطر شامل تره، جعفري، گشنيز، نعنا و خلواش را پس از شست‌وشوي كامل و خشك شدن، روي تخته آشپزخانه با چاقوي تيز ساطوري خرد كنيد.
مرحله پنجم:
يك تابه را روي حرارت ملايم گاز قرار دهيد و كمي روغن سرخكردني در آن بريزيد. چند دقيقه صبر كنيد تا روغن داغ شود. سپس سير له شده و سبزيجات معطر ساطوري خرد شده را در روغن بريزيد و براي حدود يك دقيقه تفت دهيد.
مرحله ششم:
درب قابلمه را باز كنيد و اگر مرغ و لپه نرم شده بودند، سبزي و سير تفت داده شده را به‌همراه نمك، فلفل، آبليمو يا آب نارنج و زعفران دمكرده در قابلمه بريزيد و مواد را خوب هم بزنيد.
مرحله هفتم:
تخم‌مرغ‌ها را در يك كاسه بشكنيد و هم بزنيد تا سفيده و زرده آن كاملا تركيب شوند. تخم‌مرغ‌هاي هم‌زده را پس از جا افتادن خورش در آن بريزيد و صبر كنيد تا بپزند و سفت شوند. خورش پس از يك ربع آماده سرو است.
مرحله هشتم:
خورش مرغ ترش گيلاني را با پلو، ترب محلي و سبزي سرو كنيد.
نكات مهم براي تهيه مرغ ترش گيلاني
-
در تهيه خورش مرغ ترش مي‌توان به‌جاي سينه از ران مرغ هم استفاده كرد.
-
در زمان تهيه خورش مرغ ترش، به مقدار آب غذا قبل از افزودن تخم‌مرغ دقت كنيد؛ زيرا تخم‌مرغ‌ها آب خورش را مي‌كشند.
-
براي تهيه مرغ ترش در استان‌هاي شمالي از سبزيجات محلي مانند چوچاق و خالواش استفاده مي‌شود؛ اما اگر به آن‌ها دسترسي نداريد، تركيب ريحان، گشنيز، جعفري، نعنا و برگ سير تازه را جايگزين سبزيجات محلي كنيد.
-
براي خوشمزه‌تر شدن سبزي اين خورش، گشنيز را بيشتر از بقيه سبزي‌ها استفاده كنيد.
-
نعنا، خورش را تلخ مي‌كند؛ پس فقط چند برگ نعنا در سبزي خورش بريزيد. اگر به خالواش دسترسي داريد، آن را جايگزين نعنا كنيد.
-
سير و سبزي را زياد سرخ نكنيد تا طعم خورش را خراب نكنند.
-
ميزان ترشي اين خورش كاملا سليقه‌اي است. حتما مزه خورش را بچشيد و در صورت نياز، مقدار بيشتري به آن آب نارنج اضافه كنيد.
-
براي چاشني خورش مرغ ترش مانند قورمه سبزي مي‌توانيد به آن ليمو عماني اضافه كنيد. براي اين كار، يك ساعت مانده به پايان پخت، ليمو عماني را در خورش كنيد. به‌جاي ليمو عماني مي‌توان از دو قاشق غذاخوري رب انار هم استفاده كرد.
-
افزودن گردو به خورش مرغ ترش گيلاني اختياري است. اگر مي‌خواهيد گردو اضافه كنيد، آن‌ها را ريز خرد كنيد و با پيازها تفت دهيد تا به روغن بيفتند.
-
اگر از طعم تخم‌مرغ در خورش خوشتان نمي‌آيد، آن را از مواد اوليه غذا حذف كنيد.
-
برخي افراد لپه را از اين طرز تهيه حذف مي‌كنند.
طرز تهيه مرغ ترش مازندراني
مواد لازم براي دو نفر
-
۲ عدد سينه مرغ
-
۱۵۰ گرم سبزي معطر (جعفري، گشنيز، تره، نعنا، برگ سير، شويد و سبزيجات معطر شمالي مانند خلواش، زلنگ، اناريجه و اوجي)
-
يك عدد پياز پوست كنده و نگيني خرد شده يا رنده شده
-
نصف پيمانه گردو آسياب شده
-
۴ قاشق غذاخوري رب انار ترش
-
روغن سرخكردني به مقدار لازم
-
نمك، زردچوبه و فلفل به مقدار لازم
-
پلوي زعفراني براي سرو
طرز تهيه
مرحله اول:
آماده‌سازي سبزي: سبزي‌هاي معطر شامل جعفري، گشنيز، تره، نعناع، برگ سير شويد و سبزيجات معطر شمالي مانند خلواش، زلنگ، اناريجه و اوجي را پاك كنيد و بشوييد. سپس آن‌ها را در آبكش قرار دهيد تا آب آن‌ها كاملا كشيده شود. سبزي را روي تخته آشپزخانه با چاقوي تيز، ساطوري و كاملا خرد كنيد.
در يك تابه، كمي روغن سرخكردني بريزيد. سپس آن را روي حرارت ملايم گاز قرار دهيد تا داغ شود. سبزي‌هاي معطر ساطوري خرد شده را در تابه بريزيد و آن‌ها را كمي تفت دهيد تا سرخ شوند و رنگ آن‌ها كمي تغيير كند. توجه داشته باشيد كه سبزي‌هاي معطر نبايد زياد سرخ شوند؛ زيرا در غير اين صورت طعم و مزه مرغ ترش را خراب مي‌كنند.
مرحله دوم:
آماده‌سازي مرغ: دو طرف سينه مرغ را به نمك، فلفل سياه و زردچوبه آغشته كنيد و آن‌ها را با دست ماساژ دهيد تا طعم ادويه به خورد مرغ برود. يك تابه ديگر را روي حرارت ملايم گاز قرار دهيد و در آن، روغن سرخكردني بريزيد. اجازه دهيد تا روغن داغ شود. سپس مرغ را در روغن قرار دهيد و دو طرف سينه‌ها را سرخ كنيد تا كاملا طلايي شوند.
مرحله سوم:
در همان تابه‌اي كه مرغ را سرخ كرديد، كمي روغن بريزيد و دوباره روي حرارت ملايم گاز قرار دهيد تا روغن سرخ شود. سپس پياز نگيني خرد شده يا رنده شده را در تابه بريزيد و آن را تفت دهيد تا طلايي و سبك شود. كمي زردچوبه به پيازها اضافه كنيد و تفت دهيد تا بوي خامي زردچوبه از بين برود. در ادامه چهار قاشق غذا خوري رب انار را به پيازها بيفزاييد. رب انار و پياز را خوب هم بزنيد و آن‌ها را كمي با هم تفت دهيد.
مرحله چهارم:
نصف پيمانه گردوي آسياب شده را به مخلوط پياز و رب انار اضافه كنيد و مواد را هم بزنيد و تفت دهيد. سپس سبزي‌هاي سرخ شده را به مواد بيفزاييد و خوب مخلوط كنيد تا همه مواد داخل تابه با هم تركيب شوند. كمي از مواد داخل تابه را بچشيد و طبق ذائقه خود، به آن نمك و فلفل اضافه كنيد. اگر احساس كرديد كه مرغ ترش به مقدار بيشتري رب انار نياز دارد، به آن مقداري رب اضافه كنيد. دو پيمانه آب ترجيحا جوش در تابه بريزيد، درب تابه را ببنديد و خورش را براي حدود نيم ساعت روي شعله ملايم گاز بپزيد تا گردو روغن بيندازد.
مرحله پنجم:
سينه مرغ سرخ شده را در تابه قرار دهيد، درب تابه را دوباره ببنديد و اجازه دهيد تا خورش براي ۴۵ دقيقه تا يك ساعت روي شعله ملايم گاز بپزد و جا بيفتد. آب خورش در حين پخت كمي تبخير مي‌شود.
مرحله ششم:
مرغ ترش را در يك ظرف بكشيد و همراه با پلوي زعفراني سرو كنيد.
نكات مهم براي تهيه مرغ ترش مازندراني
-
شما مي‌توانيد اين خورش مازندراني را به‌جاي سينه مرغ با ران هم درست كنيد.
-
در برخي از طرز تهيه‌ها، نصف پيمانه لوبيا سفيد پخته نيز به خورش مرغ ترش مازندراني اضافه مي‌شود.
-
برخي افراد، سه حبه سير رنده شده را نيز همراه با پياز سرخ مي‌كنند تا خورش، طعم بهتري به خود بگيرد.
-
اين خورش هم مانند خورش فسنجان به‌صورت كم آب سرو مي‌شود و بايد هنگام سرو روغن بيندازد.
-
علاوه بر رب انار، مي‌توان كمي آب نارنج يا آب غوره نيز به اين خورش اضافه كرد تا طعم ترشي بيشتري به آن بدهد.
-
برخي افراد، در تهيه مرغ ترش مازندراني از رب آلوچه هم در كنار رب انار استفاده مي‌كنند.
طرز تهيه مرغ ترش با انار
مواد لازم براي سه نفر
-
۳ عدد ران مرغ
-
يك قاشق سوپ‌خوري سس انار
-
يك عدد انار دانه شده
-
۲ پيمانه آب انار
-
۳ قاشق سوپ‌خوري رب انار
-
يك چهارم قاشق سوپ‌خوري شكر
-
يك عدد پياز پوست كنده و رنده شده
-
۳ قاشق سوپ‌خوري پياز سرخ شده
-
نصف قاشق سوپ‌خوري آرد نشاسته ذرت
-
۲ قاشق سوپ‌خوري روغن هسته انگور
طرز تهيه
مرحله اول:
آماده‌سازي مرغ: تكه‌هاي مرغ را با پياز رنده شده، نيمي از آب انار، رب انار، سس انار، ۲ قاشق سوپ‌خوري روغن هسته انگور، نمك و فلفل مخلوط كنيد و روي ظرف آن را بپوشانيد. مرغ را براي چند ساعت در يخچال بگذاريد تا خوب مزه‌دار شود.
مرحله دوم:
مرغ را از يخچال بيرون بياوريد و همراه با سس در يك تابه بريزيد و روي حرارت ملايم گاز قرار دهيد تا مرغ كاملا بپزد.
مرحله سوم:
آرد نشاسته، پياز سرخ شده و بقيه آب انار را در يك ظرف با هم مخلوط كنيد و در اواخر پخت مرغ ترش، همراه با دانه‌هاي انار در خورش بريزيد. در پايان نيز كمي شكر به خورش اضافه كنيد تا طعم ترشي آن را متعادل كند.
مرحله چهارم:
خورش غليظ مرغ ترش را با پلو سرو كنيد.
طرز تهيه مرغ ترش ساده
مواد لازم براي پنج نفر
-
يك عدد مرغ كامل
-
۲ عدد پياز متوسط پوست كنده و نگيني خرد شده
-
۳ عدد هويچ متوسط پوست كنده و خلالي خرد شده
-
يك عدد فلفل دلمه بزرگ خلالي خرد شده
-
يك پيمانه آلوچه‌هاي ريز (مخصوص شمال كشور)
-
رب انار به مقدار دلخواه
-
نمك، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم
-
۳ عدد برگ بو
طرز تهيه
مرحله اول:
مرغ خرد شده را با نمك، فلفل، زردچوبه و برگ بو در يك قابلمه آب‌پز كنيد. سپس آن را از قابلمه دربياوريد و در يك تابه مناسب در روغن سرخ كنيد. تكه‌هاي مرغ سرخ شده را كنار بگذاريد.
مرحله دوم:
در همان تابه‌اي كه مرغ را سرخ كرديد، مقداري روغن بريزيد و پياز نگيني خرد شده را در آن تفت دهيد تا نرم و شيشه‌اي شود. سپس كمي زردچوبه و فلفل سياه به آن اضافه كنيد و تفت دهيد تا بوي ادويه‌ها دربيايد. در ادامه هويج و فلفل دلمه خرد شده را در تابه بريزيد و تفت دهيد.
مرحله سوم:
آلوچه‌هاي ريز را به بقيه مواد در تابه اضافه كنيد و كمي تفت دهيد. سپس رب انار، آب جوش و كمي نمك را در تابه بريزيد و خوب مخلوط كنيد.
مرحله چهارم:
اين سس را به‌همراه تكه‌هاي مرغ سرخ شده در قابلمه آب مرغ بريزيد و اجازه دهيد تا خورش جا بيفتد.
مرحله پنجم:
خورش را پس از يك ساعت با پلو سرو كنيد.
طرز تهيه مرغ ترش ساده بدون سبزي
مواد لازم براي سه نفر
-
۳ تكه مرغ (ران يا سينه)
-
۲ عدد پياز متوسط پوست كنده و نگيني خرد شده
-
آلو خورشتي به تعداد لازم
-
۲ قاشق غذاخوري رب گوجه فرنگي
-
۲ قاشق غذاخوري رب انار
-
يك عدد عصاره مرغ
-
نمك، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم
-
شكر به مقدار لازم
طرز تهيه
مرحله اول:
مقداري روغن در يك قابلمه بريزيد و آن را روي حرارت متوسط گاز قرار دهيد تا روغن داغ شود. سپس پيازهاي نگيني خرد شده را در قابلمه بريزيد و تفت دهيد تا طلايي و سبك شوند. كمي زردچوبه به آن‌ها اضافه كنيد و خوب مواد را تفت دهيد تا بوي خامي زردچوبه از بين برود.
مرحله دوم:
تكه‌هاي مرغ را به نمك، فلفل سياه و زردچوبه آغشته كنيد و آن‌ها را در يك تابه با روغن تفت دهيد تا دو طرف آن‌ها تغيير رنگ دهد.
مرحله سوم:
رب گوجه فرنگي را به پيازهاي سرخ شده اضافه كنيد و آن را براي دو تا سه دقيقه تفت دهيد تا رنگ رب باز شود و بوي خامي ان از بين برود. سپس تكه‌هاي مرغ سرخ شده را در اين مخلوط قرار دهيد و كمي آب جوش در قابلمه بريزيد تا روي مواد را بگيرد. كمي نمك و فلفل سياه به خورش اضافه كنيد. درب قابلمه را ببنديد و شعله گاز را كم كنيد.
مرحله چهارم:
پس از ۱۰ دقيقه، رب انار را به خورش مرغ ترش اضافه كنيد. پس از گذشت ۱۰ دقيقه ديگر، عصاره مرغ را با دستتان پودر كنيد و در قابلمه بريزيد.
مرحله پنجم:
۱۰ دقيقه بعد، آلوهاي خورشتي را در قابلمه بريزيد و اجازه دهيد تا خورش براي نيم ساعت جا بيفتد. در دقايق پاياني پخت، كمي شكر براي ملس كردن طعم غذا به خورش اضافه كنيد.
مرحله ششم:
مرغ ترش ساده بدون سبزي را با پلو سرو كنيد. نوش جان!
نكات مهم براي تهيه مرغ ترش ساده بدون سبزي
-
زمان پخت خورش، حدود يك ساعت است؛ اما اگر كمي بيشتر آن را بپزيد، جا افتاده‌تر خواهد شد.
-
برخي افراد در مرحله آخر پخت، كمي زعفران دمكرده نيز به خورش اضافه مي‌كنند.
-
توجه داشته باشيد كه آلو خورشتي طعم شيريني دارد؛ پس حتما در پايان پخت، طعم خورش را بچشيد و در صورت نياز به آن شكر اضافه كنيد.
سفر به شمال با طعم مرغ ترش
مرغ ترش، يكي از لذيذترين غذاهايي است كه مي‌توان در سفر به شمال كشور در رستوران‌هاي محلي و دوست‌داشتني امتحان كرد؛ اما اگر اين روزها امكان سفر كردن را نداريد، كافي است به آشپزخانه برويد و دست به كار شويد. با تهيه يك خورش اصيل شمالي و به راه انداختن عطر و بوي سبزي‌هاي معطر، فضايي دل‌انگيز در خانه ايجاد كنيد. خورش مرغ ترش را با پلوي كته، سبزي خوردن، ماست و سالاد سرو كنيد و از طم و مزه ترش و ملس آن در كنار اعضاي خانواده لذت ببريد.
بابلسر از شهرهاي ساحلي استان مازندران است كه به خاطر آب و هواي فوق‌العاده و طبيعت بكري كه دارد، طرفداران زيادي را به خود اختصاص داده است. اگر در حال برنامه‌ريزي براي سفر به اين شهرستان ديدني هستيد، پيشنهاد مي‌كنيم اين پست را تا انتها بخوانيد. چون قرار است در آن جاهاي ديدني بابلسر را به شما معرفي كنيم. يكي از جاذبه‌هاي ارزشمند مذهبي در شهرستان بابلسر، آرامگاه مطهر امامزاده ابراهيم (ع) از فرزندان امام موسي (ع) است كه به «ابوجواد» نيز شناخته مي‌شود. روايت است كه ايشان همراه با خواهرشان در بازار محله مشهدسر مدفون شده‌اند. عمارت آرامگاه، ساختماني است به‌صورت هشت ضلعي كه گنبد آن به‌شكل هرمي با عظمت روي بناي بقعه سوار شده است. قدمت آرامگاه امامزاده ابراهيم (ع) نزديك به ۶ قرن است به نظر مي‌رسد كه قدمت اين آرامگاه به قرن نهم هجري قمري بازمي‌گردد و همين امر نشان از تاريخچه طولاني بابلسر دارد. از ويژگي‌هاي اين بنا وجود درهاي نفيس و ارزشمند، صندوقي چوبي و كتيبه‌هاي متعدد است كه بر ارزش آن افزوده است. آدرس: بابلسر، گلزار شهداي امامزاده ابراهيم (مشاهده در نقشه) سازه‌اي متعلق به دوران حكومت پهلوي اول در شهرستان بابلسر و در خيابان پاسداران اين شهر شمالي قرار دارد كه امروزه يكي از جاذبه‌هاي گردشگري كشور تبديل شده است. «پل معلق بابلسر» كه نام اين اثر تاريخي است، از جنس فلز به‌صورت معلق و در سال۱۳۱۳ پيش از وقوع جنگ جهاني دوم به همت كارشناسان كشور سوئد و آلمان احداث شد. قرارگيري اين اثر تاريخي با طولي بالغ بر ۸۰ متر، ارتفاعي برابر با ۱۶ متر و عرض هشت متر روي رود زيباي «بابلرود» زيبايي دو چنداني به آن بخشيده و لقب نخستين پل ماشين‌رو را به خود اختصاص داده است. آدرس: بابلسر، خيابان پاسداران (مشاهده در نقشه) در خيابان دريا، مجاورت مركز سرطان‌شناسي شهرستان بابلسر، يكي ديگر از مكان‌هاي ديدني بابلسر قرار گرفته است كه به‌صورت خصوصي اداره مي‌شود. در واقع اين جاذبه، «پارك وحش» اين شهر ساحلي است كه مسئولان آن، حيواناتي همچون گرگ، شير، شتر، گوش‌سياه، خرس، ميمون و حيوانات ديگري را نگاه مي‌دارند. آدرس: بابلسر، بلوار شهيد عليزاده، پاركينگ شماره صفر (مشاهده در نقشه) قطعا رودخانه زيباي «بابلرود» يكي از اصلي‌ترين جاذبه‌هاي توريستي و گردشگري در بابلسر است كه باعث تفكيك اين شهرستان به دو قسمت شده است. مكاني كه خوشبختانه با ايجاد امكانات و تسهيلات مناسب تفريحي در پيرامون آن، يكي از محبوبترين مكان‌هاي تفريحي در اين شهرستان زيبا است. پارك و فضاي سبزي كه پيرامون رودخانه ايجاد شده است در كنار اسكله‌هاي قايق‌راني، سفره‌خانه، رستوران و كافي‌شاپ، زيبايي و محبوبيت اين منطقه را دو چندان كرده است. در فاصله دو كيلومتري از «بهنمير» از توابع شهرستان بابلسر، منطقه‌اي بكر، سرسبز، جنگلي و برخوردار از چشم‌اندازي زيبا و خيره‌كننده قرار دارد كه به «منطقه گردشگري ميرود» شهرت يافته است. اين نقطه از خاك كشور در يك چهارراهي قرار گرفته است كه به بابل، قائمشهر، كياكلا و بابلسر متصل مي‌شود. منطقه گردشگري ميرود عنوان نمونه منطقه توريستي بابلسر را كسب كرده است جالب است بدانيد كه ميرود، عنوان منطقه‌ي نمونه‌ي گردشگري بابلسر را به خود اختصاص داده است. از مهم‌ترين ويژگي‌هاي اين منطقه مي‌توان تسهيلات ارائه شده مانند آلاچيق‌ها، سكوهاي نصب چادر، رستوران، سرويس بهداشتي و پارك مخصوص كودكان اشاره كرد كه اين مكان را براي اقامت موقت مسافران و گردشگران به مكاني مناسب تبديل كرده است. آدرس: بابلسر، منطقه بهنمير (مشاهده در نقشه) «منطقه توريستي كرفون-بابلسر»، يكي از مناطق بكر با چشم‌اندازي بي‌نظير در شهرستان بابلسر است كه در فاصله ۱۳ كيلومتري از جاده ساحلي بابلسر به ساري، قرار گرفته است. آرامش كم‌نظير، غروب زيباي خورشيد، ساحل زيبا و صداي امواج خروشان لذتي شگرف را به مسافران و گردشگراني كه در اين منطقه حضور مي‌يابند، خواهد بخشيد. از امتيازات ويژه اين منطقه مي‌توان به شركت تعاوني پره كرفون، اشاره كرد كه در ساحل قرار گرفته و مسافران مي‌توانند با خيالي آسوده، ماهي‌هاي تازه درياي خزر را تهيه كنند. آدرس: ۱۳ كيلومتري جاده ساحلي بابلسر به ساري، كرفون (مشاهده در نقشه) يكي از مناطق گردشگري و توريستي در شهرستان بابلسر، در كيلومتر ۶ از اين شهرستان به فريدونكنار قرار دارد كه به «شهرك خزر شهر» شهرت يافته است. اين شهرك كه متشكل از بخش شمالي و جنوبي است، به‌دليل فاصله كم از تهران، يكي از مناطق اصلي گردشگري در فصل تابستان و روزهاي تعطيل است. آب و هواي فوق‌العاده، قرارگيري در مجاورت دريا و طبيعت كم‌نظير از جمله ويژگي‌هاي ارزشمند اين شهرك است. جالب است بدانيد كه گردشگران براي ورود به اين شهرك توريستي، ملزم به داشتن كارت ورود هستند كه بايد پيش از عزيمت به اين منطقه، به تهيه آن بپردازند. آدرس: شهرستان بابلسر، كيلومتر ۶ جاده فريدونكنار (مشاهده در نقشه) يكي از جاذبه‌هاي گردشگري و جاهاي ديدني بابلسر، روستاي زيباي گالشكلا در بهنمير از توابع بابلسر است كه در فاصله‌ي يك كيلومتري از آن قرار گرفته است. اين منطقه از بابلسر را به نام بهشت دامداران مي‌خوانند. آب و هواي مطبوع، سرسبزي و نشاط طبيعت پيرامون روستا، چشم‌انداز زيبا و ديدني و ميهمان‌نوازي مردم روستا باعث شده است كه گردشگران و مسافران به اين ناحيه از شمال كشور سفر كنند. آدرس: يك كيلومتري بابلسر، بهنمير (مشاهده در نقشه) يكي ديگر از تفرج‌گاه‌هاي محبوب و دوست‌داشتني بابلسر، در بهنمير قرار دارد كه به «سد لاستيكي عرب خيل» شهرت يافته است. پيرامون اين سازه كه داراي طولي بالغ بر ۵۰ متر و ارتفاعي برابر با سه متر از سطح رودخانه است، داراي چشم‌اندازي زيبا و مناظري قابل‌توجه است كه امروزه به يكي از استراحتگاه‌هاي مناسب براي مسافران و گردشگران تبديل شده است. جالب است بدانيد كه تامين آب اين سد توسط رودخانه‌ي «تالار» صورت مي‌پذيرد كه از رشته‌كوه البرز سرچشمه گرفته و با عبور از شهرهاي قائمشهر، كياكلا و سوادكوه، به سد عرب خيل در بهنمير سرازير شده و پس از طي كردن بخش‌هاي غرب، شرق و جنوب بهنمير، در ساحل ميرود وارد درياي خزر مي‌شود. آدرس: بابلسر، بهنمير (مشاهده در نقشه) سقانفارها، سقانپار يا سقاتالار بناهاي هستندكه در استان مازندران جهت مراسم سوگواري در ماه محرم استفاده مي‌شود. اين بناها آلونك‌هاي كوچك و چوبي هستند كه در دو طبقه ساخته مي‌شوند كه طبقه‌ي اول جايگاه خانم‌ها و طبقه‌ي دوم جايگاه آقايان در مراسم‌هاي عزاداري است. نمونه‌هاي ديگري از اين بناها به ساق نما در زمينهاي كشاورزي و براي نگهباني محصولات به كار ميرود. در بابلسر نيز تعدادي سقانفار در روستاها وجود دارد. درسفر به بابلسر مي‌توانيد اين سقانفارها را كه قدمت قاجاري دارند در روستاي اين شهر به‌ويژه در ماه عزاداري محرم و صفر ببينيد. سقانفارهاي بابلسر عبارت‌اند از: آرميج كلا در روستاي آرميج كلا، بخش رودبست، دهستان پازوار قرار دارد. اسپي كريم كلا در بخش فريدون كنار، دهستان امامزاده عبدا، در روستاي اسپي كلاي كريم كلا واقع است شرمه كلا در بخش رودبست، دهستان خشكرود، روستاي شرمه كلا قرار دارد علي آباد در بخش مركزي بابلسر، دهستان بابلرود، روستاي علي آباد واقع است. در اين روستا تكيه اي نيز از دوران قاجاريه وجود دارد. وليك رود پشت در بخش رودبست، دهستان خشكرود، روستاي وليك رود پشت قرار دارد. قدمت مدرسه‌هاي تاريخي بابلسر به دوران اول پهلوي مي‌رسد. مدرسه‌هاي نور دانش، شاهد، عفاف در خيابان فلسطين شهر قرار دارند و مدرسه نرجس قديمي‌ترين آن‌ها است. مدرسه نرجس يا احمديه قديمي‌ترين مدرسه بابلسر است مدرسه نرجس كه در گذشته به آن احمديه مي‌گفتند در مركز اين شهر قرار دارد. بابلسر مربوط به دوره پهلوي اول است و در بابلسر، مركز شهر واقع شده و اين اثر در تاريخ ۷ مرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۳۶۹ به‌عنوان يكي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. بر اساس تزيينات معماري قدمت اين مدرسه به دوران پهلوي برمي‌گردد. جهت جلوگيري از نفوذ رطوبت به بنا ساختمان روي نيم طبقه احداث شده است. اتاق مديريت احمديه در وسط قرار دارد و اطراف آن را پنجره ها درها احاطه كرده است كه اين شيوه از ويژگي‌هاي معماري دوران پهلوي است. برج قديمي ساعت بابلسر در خيابان فلسطين يا كاخ اين شهر قرار دارد. اين برج ساعتي كه در سال ۱۳۶۸ خورشيدي با شماره‌ي ۲۰۶۸۸ به ثبت ملي رسيده است در دوره پهلوي اول ساخته شده و بناي آن را به شيخ سيد صالح صالحي مشهد سري بزرگ خاندان صالحي بابلسر نسبت مي‌دهند. اين سازه باشكوه كه نماد زيباي شهر بابلسر محسوب مي‌شود، در محوطه هتلي در بابلسر قرار دارد كه با نام اين بناي تاريخي نامگذاري شده است. ميدان مجسمه يكي از ميدان‌هاي قديمي و اصلي كه در حال حاضر اسم آن به ميدان عاشورا تغيير كرده است. اين ميدان جزو آثار ملي بابلسر است. هتل كازينو كه در سال ۱۳۲۹ خورشيدي بنا شد در حال حاضر به بيمارستان تخصصي سرطان شهيد رجايي بابلسر تبديل شده است. اين هتل مربوط به دوران پهلوي دوم است. اين ساختمان كه در مركز بابلسر واقع است از ديگر بناهاي مربوط به دوره اول پهلوي است در خردادماه ۱۳۵۹ خورشيد با شماره‌ي ۱۵۳۱ ثبت ملي شده است. اين بنا اكنون شبكه بهداشت و درمان شهر است. ساختمان اداره برق بابلسر مانند ديگر بناهاي تاريخي اين شهر امروزه تغيير كاربري داده است و در زمان حاضر از آن به‌عنوان اداره برق استفاده مي‌شود. اين اثر مربوط به دوره پهلوي اول است و در كنار شواري شهر قرار دارد. از ديگر بناهاي تاريخي و پهلوي بابلسر اداره آب و هوا شناسي است نزديكي پل فلزي معلق مي‌توان از اين بنا ديدن كرد. دانشگاه دولتي مازندران در بابلسر پيش از انقلاب رضا شاه كبير نام داشت و از بناهاي باقي مانده از دوران پهلوي اول است. عمارت سازمان مركزي اين دانشگاه كه در نزديكي پل معلق قرار دارد، مهمان‌خانه‌اي در ميان باغ بوده است و دانشكده ادبيات نيز در سال ۱۳۷۸ جزو آثار ملي ايران قرار گرفت. آدرس: بابلسر، خيابان پاسداران (مشاهده در نقشه)امامزاده ابراهيم (ع)
پل معلق بابلسر
پارك وحش بابلسر
رودخانه بابلرود و اسكله هاي قايق راني
منطقه ساحلي ميرود بابلسر
منطقه توريستي كرفون
شهرك ساحلي خزر شهر
روستاي گالشكلا
سد لاستيكي عرب خيل
سقانفارها
مدرسه تاريخي نرجس
برج قديمي ساعت؛ نماد بابلسر
ميدان مجسمه
كازينو؛ از هتل تا بيمارستان
بناهاي اداري تاريخي
ساختمان بهداري
ساختمان اداره برق
ساختمان اداره هواشناسي
دانشگاه مازندران
